BEYİN SİSİ -2-
Beyin sisi ile karıştırılan durumlar
Beyin sisi, sıklıkla aşağıda belirtilen klinik durumlarla karıştırılmakta ve bu da yanlış yönlendirmelere yol açabilmektedir.
En yaygın karışıklıklar şunlardır:
Bu karışıklıklar, yanlış ilaç kullanımı veya yanlış yönlendirme ile sonuçlanabilir. Uzun süreli beyin sisi yaşayan bireylerin mutlaka bir uzmana başvurması gerekmektedir.
(Kaynak: Cleveland Clinic Behavioral Medicine, 2023)
Zihinsel berraklık için 6 adım
Beyin sisi yaşayanlar, yalnızca vitamin takviyesi alarak bu durumdan kurtulamazlar. Altta yatan yaşam tarzı hataları düzeltilmediği sürece, belirtiler geçici olarak düzelip tekrar ortaya çıkabilir. Zihni netleştiren 6 alışkanlık aşağıda sıralanmıştır:
1 – Yürüyüş yapın (günde 20 dk): Aerobik egzersiz, beyin kanlanmasını artırarak zihinsel berraklık sağlar.
2 – Sabah ışığına çıkın: Uyandıktan sonraki 2 saat içinde doğal ışık almak, sirkadiyen ritmin düzenlenmesine yardımcı olur.
3 – Kahve saatine dikkat: Saat 14:00’ten sonra kafein almak, gece uykusunu bozarak ertesi gün zihinsel bulanıklığa neden olabilir.
4 – Ekran detoksu: Her 90 dakikada bir 5 dakikalık “göz dinlendirme” molası vermek faydalıdır.
5 – Bol su için: Dehidrasyon, dikkat eksikliğine yol açmaktadır.
6 – Zihinsel egzersiz yapın: Yeni bir dil öğrenmek, hafıza oyunları oynamak veya bulmacalar çözmek, nöral bağlantıları güçlendirir.
(Kaynak: NIH Aging & Brain Function Research, 2023)
Hormonlar ve beyin sisi ilişkisi
Menopoz sonrası östrojen seviyesindeki düşüş, birçok kadında dalgınlık ve beyin sisi ile sonuçlanabilir. Bu dönemde bilişsel performans düşüşü sık görülmekte ancak bu durum tamamen kaçınılmaz değildir. Yale School of Medicine’a göre, östrojen destekli hormon tedavisi (HRT) yalnızca belirli durumlarda ve doktor gözetiminde uygulanmalı; ancak beyin sisi üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. (Kaynak: Yale Menopause & Cognition Studies, 2022)
Son bir hatırlatma: Erken önlem almak mümkün
Beyin sisi, genellikle bir hastalık olmaktan çok bir alarm işareti olarak değerlendirilmelidir. Erken müdahale ile bu durum tersine çevrilebilir. Ancak ihmal edilirse, zihinsel yavaşlık kalıcı hale gelebilir.
Unutmayın:
Zihninizi toparlamak için ilaç yerine, doğru tanı, sağlıklı alışkanlıklar ve düzenli uyku gereklidir.
Beyin sisi testi
Aşağıdaki sorulara 3 veya daha fazla “evet” yanıtı veriyorsanız, beyin sisi yaşıyor olabilirsiniz:
– Son günlerde aynı cümleyi birkaç kez okuyup anlamakta zorlandım.
– Gün içinde kelimeleri bulmakta ya da konuşma sırasında cümle kurmakta zorlanıyorum.
– Toplantılarda ya da sohbetlerde dikkatimi toparlayamıyorum.
– Sabahları zihinsel olarak “yavaş” başlıyorum.
– Unuttuğum randevu, eşya ya da isim sayısı arttı.
– Yakınlarım “dalgınlaştın” demeye başladı.
– Sosyal ortamlarda içe kapanıyor, daha az konuşuyorum.
Vitamin eksikliği giderildiğinde tablo düzelebilir
B12 vitamini eksikliği, beyin sisiyle ilişkili en yaygın biyolojik faktördür. 50 yaş sonrası mide asidi azalması, B12 emilimini olumsuz yönde etkileyebilir. Ayrıca, D vitamini eksikliği hem kas zayıflığına hem de zihinsel bulanıklığa neden olabilir. Ferritin (depo demir) düzeyleri düşük olan bireylerde de beyin sisi raporları sıklıkla gözlemlenmektedir.
(Kaynak: Harvard Medical School Clinical Reviews, 2022)
YARIN: UYKUSUZLUK
– Gece 7 saat uyuyorsanız ama hâlâ yorgun hissediyorsanız, nedenini öğrenin!
– 50 yaş üstü için uykusuzluk testi: Kendinizi kontrol edin!
– Uykusuzluk kalbi, beyni ve bağışıklık sistemini olumsuz etkiliyor!
– Alzheimer’a giden yolda ilk durak: Uykusuzluk!
– Yatakta dönüp duruyorsanız, bu yazıyı kaçırmayın!
