Dünya genelinde 57 milyon kişiyi etkileyen demans (bunama) vakalarının 2050 yılına dek üç katına çıkması öngörülüyor. Yeni bir araştırma, yaşlanmanın “doğal bir parçası” olarak görülen iki faktörün; fiziksel kırılganlık ve depresyonun bir araya geldiğinde demans riskini ciddi derecede artırdığını gösterdi.
Demans, aniden ortaya çıkan bir durum değil; yıllar boyunca biriken küçük fiziksel ve duygusal değişimlerle sinsi bir şekilde gelişiyor. Çin’deki Zhejiang Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından gerçekleştirilen ve prestijli General Psychiatry dergisinde yayımlanan uluslararası çalışma, bu değişimlerin arkasındaki tehlikeli etkileşimi aydınlattı.
Bilim insanları, ortalama yaşı 64 olan yaklaşık 221 bin katılımcıyı 13 yıl boyunca titizlikle izledi. Araştırma, fiziksel zayıflık (kırılganlık) ve depresyonun demans üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde inceledi.
Araştırmanın dikkat çeken bulguları ise şöyle sıralandı:
Fiziksel kırılganlık: Sağlık durumu iyi olan bireylere kıyasla, fiziksel olarak zayıf (kas kaybı, yavaş yürüme, düşük enerji) kişilerin demans riski 2,5 kat daha fazla.
Depresyon: Sadece depresyonun varlığı, demans riskini %59 oranında artırıyor.
Ölümcül kombinasyon: Hem fiziksel zayıflık hem de depresyon yaşayan bireylerde demans teşhisi konma olasılığı ise tam olarak 3 katına çıkıyor.
“Vücudun telafi kapasitesi çöküyor”
Araştırmacılar, fiziksel sağlık ve ruh sağlığı arasındaki hassas dengeyi vurguluyor. Çalışmaya göre, bir kişi yalnızca depresyondaysa ancak fiziksel olarak güçlüyse, vücut bu zihinsel yükü bir noktaya kadar tolere edebiliyor. Ancak hem fiziksel hem de zihinsel zayıflığın bir arada olduğu durumlarda, sistemin “telafi kapasitesi” azalıyor ve bilişsel gerileme hızlanıyor. Veri analizi, fiziksel olarak kırılgan gruptaki bireylerin genellikle daha ileri yaşta olduklarını, kadın cinsiyetini, daha yüksek vücut ağırlığını ve kronik hastalık sayısını barındırdığını, ayrıca daha düşük bir eğitim seviyesine sahip olduklarını gösteriyor.
Bu araştırmanın en umut verici yönü, hem fiziksel zayıflığın hem de depresyonun “değiştirilebilir” durumlar olmasıdır. Uzmanlar, bu iki faktöre yönelik aynı anda gerçekleştirilecek tıbbi ve sosyal müdahalelerin, demansın küresel yayılımını önemli ölçüde azaltabileceğini vurguluyor.
www.sozcu.com.tr internet sitesinde yayınlanan yazı, haber ve fotoğrafların her türlü telif hakkı Mega Ajans
ve Rek. Tic. A.Ş’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
