Çin Bilimler Akademisi tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada, bilim insanları protein düzeylerini inceleyerek organların ve dokuların yaşlanma hızlarını belirlemeye çalıştı. Bu kapsamda, 14 ile 68 yaşları arasındaki 76 organ bağışçısından elde edilen 516 doku ve kan örneği üzerinde detaylı analizler yapıldı ve yaş ile birlikte protein düzeylerinde belirgin değişiklikler saptandı.
Araştırmacılar, kardiyovasküler (kalp ve aort), sindirim, bağışıklık, endokrin, solunum, deri ve kas-iskelet sistemlerine ait toplam 13 doku üzerinde çalışarak, bu sistemlere özgü ve sistemler arasında ortak olan proteinleri kataloglamayı başardı. Elde edilen bulgular, damarların yaşlanmaya en hızlı ve hassas tepki veren dokulardan biri olduğunu ortaya koydu.
Özellikle 45 ila 55 yaşları arasında en dikkat çekici değişimlerin gözlemlendiği belirtildi. Bu yaş aralığında aort, dalak ve pankreas gibi organlarda önemli düzeyde proteinsel yeniden yapılanmaların tespit edildiği vurgulandı.
Ayrıca, bilim insanları yaşlanma ile ilişkili toplam 48 hastalıkla bağlantılı proteinlerin ifadesinin yaş ilerledikçe arttığını kaydetti. Bu hastalıklar arasında kardiyovasküler rahatsızlıklar, doku sertleşmesi, yağlı karaciğer ve karaciğer tümörleri yer alıyor.
Elde edilen bulgular, farelerde yapılan deneylerle de desteklendi. Yaşlanan aortlarda tespit edilen bir protein, genç farelere enjekte edildiğinde, bu hayvanlarda fiziksel performans düşüklüğü ve denge ile koordinasyon sorunları gibi yaşlanma belirtileri gözlemlendi. Ayrıca, damar yaşlanmasına ait belirgin biyobelirteçlerin varlığı tespit edildi.
Araştırma, yaşlanmanın sadece kronolojik bir süreç olmadığını, aynı zamanda sistem bazında farklı hızlarla ilerleyen bir olgu olduğunu ortaya koymayı başardı. Önceki çalışmalar da 44 ve 60 yaş civarında yaşlanma hızında zirveler olduğunu bildirmişti. Bu yeni çalışma, özellikle 50 yaşın insan vücudu için kritik bir eşik olduğuna dikkat çekiyor.
Bilim insanları, bu bulguların yaşlanmayı hedef alan tıbbi müdahalelerin geliştirilmesi açısından son derece değerli olduğunu ifade ediyor. Yaşa ve dokuya özel tedavi stratejileri ile yaşlı bireylerin sağlığına yönelik daha etkili çözümler üretilmesi mümkün hale gelebilir.
Araştırmanın sonuçları Cell dergisinde yayımlandı.
