Son yayımlanan raporda, Avrupa ve Orta Asya’daki 50 ülkenin sağlık sistemlerinde yapay zeka kullanımına dair kapsamlı bir inceleme gerçekleştirildi. Yapay zeka tabanlı sohbet botlarının, ülkelerin yarısında hastalarla etkileşimde bulunduğu, 32 ülkede ise görüntüleme ve tanı süreçlerinde yapay zeka destekli araçların etkin bir şekilde kullanıldığı belirlendi. Bunun yanı sıra yapay zekanın, hasta tarama, patoloji, veri analizi, ruh sağlığı desteği ve iş gücü planlaması gibi birçok alanda da test edildiği ifade edildi.
SADECE DÖRT ÜLKE…
Ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, bu gelişmelere rağmen yalnızca 26 ülke sağlıkta yapay zeka önceliklerini belirleyebilmiş durumda. Bütçe ayıran ülkelerin sayısı ise sadece 14 ile sınırlı kalıyor. Yapay zeka için özel bir ulusal strateji geliştiren ülkeler ise sadece dört: Andorra, Finlandiya, Slovakya ve İsveç.
DSÖ Avrupa Bölge Direktörü Dr. Hans Kluge, bu strateji eksikliğinin veri güvenliği, hukuki çerçeve ve yapay zeka okuryazarlığı gibi alanlarda ciddi boşluklar oluşturduğunu vurguladı. Kluge, “Yapay zeka sağlıkta devrim yaratabilir. Ancak bunun gerçekleşmesi için hastaların karar süreçlerinin merkezinde yer alması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Raporda ayrıca, yapay zeka sistemlerinin eksik, hatalı veya önyargılı verilerle eğitilmesi durumunda tıbbi hatalara, örneğin yanlış teşhis veya uygun olmayan tedavilere yol açabileceği ifade edildi. DSÖ, bu tür hatalarda sorumluluğun kimde olduğunun netleştirilmesi gerektiği konusunda da uyarıda bulundu.
HER ÜLKEDE FARKLI
Ülkeler, yapay zeka teknolojisini farklı yöntemlerle benimsemekte. Örneğin, İspanya hastalıkların erken tanısı için, Finlandiya sağlık çalışanlarının eğitimi için, Estonya ise veri analitiği için yapay zeka araçlarını kullanıyor. Ancak bu uygulamalar, henüz kapsamlı stratejilerle desteklenmemekte.
DSÖ raporu, Avrupa ülkelerine yapay zeka politikalarını halk sağlığı hedefleriyle uyumlu hale getirmeleri, sağlık çalışanlarını bu araçları etkin ve güvenli bir şekilde kullanmaya hazırlamaları, yasal ve etik düzenlemeleri güçlendirmeleri ve kamuoyuna şeffaf bilgi sunmaları için önerilerde bulunuyor.
DSÖ bünyesinde dijital sağlık alanında görev alan Dr. David Novillo Ortiz, açık standart eksikliğinin sağlık personelinde yapay zekaya karşı güvensizlik yarattığını belirtti. Ayrıca, yapay zeka sistemlerinin hasta ile doğrudan temas etmeden önce güvenlik, adalet ve gerçek dünya etkinliği açısından test edilmesi gerektiğini ifade etti.
