El ve ayaklarda üşüme ile birlikte renk değişimlerinin görüldüğü Raynaud hastalığı, yalnızca soğuk hissetmekle bağlantılı olmadığı anlaşılmıştır. Bu rahatsızlık, soğuk hava ve stres gibi tetikleyiciler tarafından da etkilenmektedir.
Kan akışının azalması sonucu oluşan soğuma ve uyuşma belirtileri ile kendini gösteren Raynaud hastalığı hakkında Dr. O’Donovan, bazı semptomlara dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
Dr. O’Donovan’a göre, Raynaud hastalığında cilde kan taşıyan küçük atardamarların düşük sıcaklıklara tepki olarak daralması, bölgesel kan akışını ciddi ölçüde kısıtlar. Zamanla bu damarların kalınlaşması, kan akışını daha da azaltabilir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN İŞARETLER VAR
Uzman, Raynaud hastalığının en belirgin işaretlerinden birinin cilt rengindeki değişiklikler olduğunu belirtmektedir. Etkilenen bölgelerde önce beyazlaşma, ardından maviye dönüş gözlemlenebilir. Ancak bu renk değişiklikleri, kişiden kişiye ve cilt tonuna bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Dr. O’Donovan, “Ellerinizin ya da ayak parmaklarınızın aşırı soğuk olduğunu hissedebilirsiniz. Ayrıca uyuşma, karıncalanma, batma ya da ağrı gibi duyusal değişiklikler de yaşanabilir” şeklinde açıklama yaptı.
Kan akışının yeniden normale dönmesiyle birlikte ciltte zonklama, karıncalanma veya şişlik görülebileceğini ifade eden Dr. O’Donovan, bu durumun genellikle el ve ayak parmaklarında meydana geldiğini, ayrıca burun, dudak ve kulakların da etkilenebileceğini belirtti. Isınmanın ardından bölgedeki kan dolaşımının tam olarak düzelmesi bazen 15 dakikayı bulabiliyor.
NEDENLERİ VE TETİKLEYİCİLER
Uzmanlara göre, Raynaud ataklarının kesin tetikleyicileri net olarak belirlenememekle birlikte, soğuk hava koşulları en etkili faktörlerden biridir. Ellerini soğuk suya sokmak, dondurucudan bir şey almak veya dışarıda uzun süre kalmak bir atağı tetikleyebilir. Bunun yanı sıra, duygusal stresin de bazı bireylerde benzer bir etki yaratabileceği ifade edilmektedir.
NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMELİ?
Belirtiler şiddetliyse veya giderek artıyorsa,
Raynaud hastalığı günlük yaşamı zorlaştırıyorsa,
Semptomlar vücudun yalnızca bir tarafında görülüyorsa,
Bunun yanı sıra eklem ağrısı, ciltte döküntü veya kas güçsüzlüğü gibi başka belirtiler mevcutsa, mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
Ayrıca 30 yaş üzerindekilere özel bir uyarı yapılmaktadır. Eğer ilk kez Raynaud belirtileri yaşıyorsanız ya da 12 yaşın altındaki bir çocukta bu belirtiler gözlemleniyorsa, derhal bir sağlık uzmanına danışılması önemlidir.
Dr. O’Donovan’ın vurguladığı gibi, Raynaud hastalığı çoğu zaman basit bir üşüme hissi ile karıştırılmakta; ancak doğru tanı ve tedavi ile kontrol altına alınması gereken bir damar sağlığı sorunu olarak değerlendirilmelidir.
