Florida eyaletinde gerçekleştirilen yeni bir araştırma, düzenli ve yüksek miktarda alkol tüketiminin, pankreas kanseri gibi dünya genelinde en ölümcül kanser türlerinden birine yakalanma riskini önemli ölçüde artırdığını ortaya koydu.
ALKOL, PANKREAS HÜCRELERİNE ZARAR VERİYOR
Bu araştırma, alkolün pankreas içindeki sindirim enzimlerini üreten hücrelere doğrudan zarar verdiğini gösterdi. Sindirim sistemi ve kan şekeri dengesinde kritik bir rol oynayan pankreas, uzun süreli iltihaplanma nedeniyle hasar görebiliyor. Bu iltihap, zamanla kansere dönüşebilecek öncül lezyonların oluşumuna yol açabiliyor.
Pankreas kanseri, her yıl Birleşik Krallık’ta 9 bin, ABD’de ise 52 binden fazla insanın ölümüne sebep oluyor. Uzmanlar, bu hastalığın kansere dönüşmesi için “Ras” adlı gende mutasyon oluşumunun gerektiğini belirtirken, bu genin hücre büyümesini kontrol eden en önemli genlerden biri olduğu vurgulanıyor.
Ayrıca, “CREB” isimli iltihap tetikleyici genin etkisiz hale getirilmesiyle pankreasta öncül veya kanserli hücre oluşumunun önlenebileceği keşfedildi.
GENÇLERDE VAKA ARTIŞI DİKKAT ÇEKİYOR
Son yıllarda pankreas kanseri vakalarının gençler arasında artış gösterdiği gözlemleniyor. Bu artış henüz ölüm oranlarına yansımadı. Ancak pankreas kanseri, teşhisten sonraki ilk yılda hastaların yalnızca yüzde 10’unun hayatta kalabildiği, son derece düşük bir yaşam oranına sahip bir hastalık olarak biliniyor. Üç yılın sonunda sağ kalım oranı yüzde 1’e, on yılın sonunda ise yüzde 5’in altına düşmektedir.
Uzmanlar, hastalığın erken teşhis edilmesinin hayati önem taşıdığını vurgularken; ani kilo kaybı, sürekli yorgunluk, karın ağrısı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik ve cilt ile gözlerde sararma gibi belirtilere dikkat edilmesi gerektiğini ifade ediyor.
PANKREAS KANSERİNİN TÜRLERİ
Pankreas kanserinin en yaygın türü adenokarsinom olup, vakaların yaklaşık yüzde 90’ını oluşturuyor. Genellikle belirti vermeden ilerleyen bu tür, hastalar kilo kaybı ve sararma gibi şikayetlerle başvurduğunda çoğu zaman ileri evrede teşhis ediliyor. Bu nedenle “sessiz katil” olarak anılmaktadır.
Daha yavaş ilerleyen ve bazen iyi huylu olabilen endokrin tümörler de pankreasta görülebiliyor. Ancak bu tümörlerin de zaman içinde kansere dönüşme potansiyeli bulunmaktadır.
Bazı uzmanlar, gençlerdeki vaka artışının gerçek bir artıştan ziyade, MR ve BT gibi gelişmiş görüntüleme yöntemlerinin yaygınlaşmasından kaynaklanabileceğini öne sürüyor.
KİMLER RİSK ALTINDA?
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’ne (NHS) göre pankreas kanseri açısından riskli gruplar arasında 65 yaş ve üzerindekiler, kronik pankreatit hastaları ve aile öyküsünde pankreas kanseri bulunan kişiler yer alıyor.
Diğer risk faktörleri arasında sigara kullanımı, fazla kilo, diyabet, işlenmiş et tüketimi ve bazı kan grupları bulunmaktadır.
