Yaşlanmanın en belirgin işaretlerinden biri olarak kabul edilen beyaz saçlar, bilim dünyasında yeni bir tartışma konusu haline geldi. Nature Cell Biology dergisinde yayımlanan çarpıcı bir araştırma, bu estetik değişimin aslında vücudun DNA hasarına ve kanserleşmeye karşı geliştirdiği güçlü bir savunma mekanizması olabileceğini öne sürüyor.
Bu durumda, hayatımız boyunca estetik bir sorun olarak algıladığımız grileşmenin, düşündüğümüzden çok daha işlevsel bir rolü olduğu belirtiliyor.
Bilim insanları, beyazlaşmanın nedeninin saç rengini veren hücrelerde gizli olduğunu ifade ediyor. Saç köklerindeki melanosit kök hücreleri, melanin pigmentini üreterek saçımıza rengini kazandırıyor. Ancak yaş ilerledikçe bu kök hücreler bir tür ‘yorgunluk’ yaşıyor ve pigment üretimini durduruyor.
City St George’s University of London’dan hücre biyoloğu Dot Bennett, bu süreci “hücresel yaşlanma” (senesens) olarak tanımlıyor. Bennett, mekanizmanın nedenini şöyle açıklıyor: “Bu hücreler, rastgele genetik hatalarla çoğalarak kansere dönüşme riskini azaltmak amacıyla zamanla bilinçli olarak tükeniyor.”
Araştırmacılar, bu teoriyi desteklemek için fareler üzerinde deneyler gerçekleştirdi. Hayvanlar, kanser riskini artıran iyonize radyasyon gibi çevresel stres faktörlerine maruz bırakıldı.
Elde edilen sonuçlar oldukça dikkat çekiciydi:
Radyasyonun etkisiyle kök hücreler hızla olgunlaşarak senesens sürecini başlattı. Bu da, kanser riskinin yükseldiği stresli koşullarda vücudun, hücre bölünmesini hızla ve bilinçli olarak sınırladığı anlamına geliyor. Bu bilinçli sınırlamanın gözlemlenen sonucu ise beyaz saçlanma oldu.
Bilim, beyaz saçı yaşlılık belirtisi olmaktan çıkararak, vücudun DNA’yı koruma altına alma kararı olarak tanımlıyor. Saçlarımızdaki grileşme, aslında vücudumuzun büyük bir riskten kaçınmak için verdiği önemli bir karar olabilir.
