Yaz aylarında virüsler ve bakterilerle mücadele etmek kaçınılmaz hale geliyor. Son günlerde mide ve bağırsak enfeksiyonları oldukça sık görülmeye başlandı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Alıcı, bu enfeksiyonlarla ilgili önemli bilgileri paylaştı:
Enfeksiyonların Artış Nedeni
Yaz aylarında en sık karşılaşılan enfeksiyon türü gastrointestinal (mide-bağırsak) enfeksiyonlardır.
Sıcak ve nemli hava, mikroorganizmaların, özellikle de bakterilerin hızla çoğalmasına olanak tanır.
Hijyenik olmayan yiyecek ve içecekler, kirli eller ve havuzlar da enfeksiyon riskini artıran etkenler arasındadır.
Gıda Zehirlenmelerine Dikkat!
Yüksek sıcaklıkta saklanmayan gıdalar hızla bozulabilir. Gıda üzerindeki bakterilerin ürettiği toksinler, gıda zehirlenmesine yol açabilir. Bu tür yiyecekler arasında et, süt ve yumurta gibi ürünler öne çıkar. Salmonella, E. coli ve Staphylococcus aureus gibi patojenlerle karşılaşma riski bulunmaktadır.
Belirtiler
Bulantı ve kusma, en sık görülen belirtiler arasında yer alır. Ayrıca ishal, nadir olmakla birlikte karın ağrısı ve ateş de yaşanabilir. Hâlsizlik de yaygın bir semptomdur.
Sıvı kaybı veya yetersiz sıvı alımına bağlı olarak dehidratasyon riski ortaya çıkabilir.
Buz Zehirlenmesi Nedir?
Temiz olmayan sudan üretilen ve elle temas eden buzlar, enfekte mikroorganizmalar içerebilir. Güvenilir olmayan buzların içeceklere eklenmesi, gıda kaynaklı enfeksiyonlara ve buz zehirlenmesine yol açabilir.
En Duyarlı Gruplar
Bu enfeksiyon türleri her yaş grubunda görülebilir. Ancak 0-5 yaş arası çocuklar, yaşlı bireyler ve bağışıklığı baskılanmış kişiler (örneğin kanser ve diyabet hastaları) en fazla risk altında bulunan gruplardır.
Genel Korunma Önerileri
1 – Temel hijyen kurallarına uyulmalı ve eller sık sık sabunla yıkanmalıdır.
2 – Gıdalar buzdolabında saklanmalı, pişmiş yiyecekler uzun süre dışarıda bekletilmemelidir. Çiğ ve pişmiş gıdalar ayrı ayrı muhafaza edilmelidir.
3 – Sebze ve meyveler iyice yıkanmalı veya kabukları soyulmalıdır.
4 – Açıkta satılan ve güneşte bekleyen yiyeceklerden ve içeceklerden kaçınılmalı, şişe suları tercih edilmelidir. İçeceklerde hijyeninden emin olunmayan buzlar kullanılmamalıdır.
5 – Dışarıda gıda, mekan ve personel hijyenine dikkat edilmelidir. Pişmemiş veya az pişmiş et ve et ürünleri, krema, mayonezli gıdalar ve salatalardan uzak durulmalıdır.
6 – Havuzun hijyenik olmasına dikkat edilmeli, yüzme sırasında su yutulmamalı ve kulak, göz, cilt temizliğine özen gösterilmelidir.
7 – Temaslı kişilerle ortak havlu, çatal-bıçak gibi eşyalar kullanılmamalıdır.
İshal Vakalarının Yaygınlığı
İshal vakaları, mikrobiyal bulaş (bozulmuş gıda, kirli su, havuz), sıcak hava ve hijyen eksikliği gibi nedenlerle artış göstermektedir. Özellikle çocuklar ve yaşlılar için bu durum daha fazla risk taşımaktadır.
Evde Neler Yapılabilir?
– Bol sıvı alınmalı (su, ayran, çorba).
– Muz, pirinç, haşlanmış patates gibi lifsiz ve bağlayıcı besinler tüketilmelidir.
– Süt ürünleri, yağlı-kızartılmış yiyecekler, kafeinli içecekler ve çiğ sebze/meyve tüketiminden kaçınılmalıdır.
– Probiyotik mikroorganizmalar içeren gıdaların tüketimi önerilmektedir. Ev yapımı yoğurt gibi…
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
– Ateşli, kanlı veya 3 günden uzun süren ishal durumlarında,
– Şiddetli kusma veya bilinç değişikliği yaşandığında,
– Susuzluk belirtileri (ağız kuruluğu, idrarsızlık, halsizlik) görüldüğünde, zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
