Yeni bir araştırma, ev eşyalarının sağlık üzerindeki beklenmedik etkilerini ortaya koydu. Yapılan çalışmaya göre, evdeki bazı eşyalar tip 2 diyabet riskini artırabiliyor. Plastik bazlı perfloroalkil ve polifloroalkil maddeler (PFAS) olarak adlandırılan sentetik kimyasalların insan metabolizmasına etkileri incelendi ve bu konudaki bilimsel literatüre önemli bir katkı sağlandı.
EVDEKİ BAZI EŞYALAR DİYABETE NEDEN OLUYOR
Diyabet riski taşıyan eşyalar arasında yapışmaz pişirme kapları, gıda ambalajları ve su geçirmeyen giysiler gibi günlük kullanımda olan ürünler yer alıyor. Bu ürünlerde bulunan kalıcı kimyasalların, tip 2 diyabet riskini artırma potansiyeli olduğu belirlendi.
PFAS’ların 1940’lı yıllardan bu yana leke tutmayan mobilyalar, yağ ve su geçirmeyen gıda ambalajları, kozmetik ürünleri ve yangın söndürme köpükleri gibi pek çok üründe kullanıldığı ifade ediliyor. Bu kimyasallar, hem çevrede hem de insan vücudunda kolayca parçalanmadıkları için ‘kalıcı kimyasallar’ olarak sınıflandırılıyor.
ZAMANLA İNSAN BEDENİNDE BİRİYORLAR
Araştırma ayrıca, PFAS maddelerinin, vücudun kan şekeri düzenlemesinde kritik öneme sahip olan amino asit biyosentezi ve ilaç metabolizmasını bozduğunu ortaya koydu. Çalışmanın ekip üyelerinden Çevre Tıbbı Uzmanı Dr. Vishal Midya, “PFAS’lar, ısıya, suya, yağa ve lekelere karşı dirençli sentetik bileşiklerdir ve birçok günlük tüketici ürününde bulunmaktadır. Zamanla hem çevrede hem de insan vücudunda birikme eğilimindedir” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Mount Sinai Üniversitesi Halk Sağlığı Bölümü’nden Dr. Damaskini Valvi ise, “Artan bilimsel kanıtlar, PFAS’ların obezite, karaciğer hastalıkları ve diyabet gibi çeşitli kronik hastalıklar için risk oluşturduğunu göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Araştırmacılar, tip 2 diyabetin sadece genetik ve yaşam tarzı etmenleri ile değil, aynı zamanda çevresel faktörlerle de bağlantılı olduğunu vurguladı.
