Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez, “Küresel Üçkâğıtçılık” başlıklı yazısında küreselleşmenin neden olduğu yozlaşmayı ele aldı. Eğilmez, kapitalizmin etkisiyle değişen küresel aktörler ve denetim sistemlerinde yaşanan bozulmalara dikkat çekerek, bu durumdan bazı kesimlerin kazanç sağladığını vurguladı.
DÖNÜŞÜM YENİ SORUNLAR YARATTI
Eğilmez, “Sistem dışı para kazananlarla yasadışı para kazananlar, yasal yollarla para kazananları kenara ittiler” belirlemesiyle, bu tür bir bozulmanın hiçbir sistem tarafından tolere edilemeyeceğini ifade etti. Neoliberal Washington Uzlaşısı destekli küreselleşmenin yaklaşık çeyrek yüzyıldır sorunları çözmek yerine yeni sorunlar yarattığını dile getirdi.
RUSYA’NIN YERİNİ ÇİN ALDI
Küreselleşme başlangıçta özgürlük ve işbirliği vaadiyle ortaya çıktı. G20’nin kurulması bunun önemli işaretlerinden biri olarak değerlendirildi. Ancak ABD’nin hegemonik politikaları, G20’nin işlevselliğini zayıflatarak dünyayı yeniden kutuplaştırdı. Eğilmez, “Bugün batı bloku denilen Amerika kıtaları, Avrupa kıtası, Batı Asya, Japonya, Kore, Tayvan, Türkiye ve diğerleri büyük ölçüde ABD’nin hegemonyasını kabul etmiş durumda. Buna karşın Doğu ve Güneydoğu Asya, Çin’in liderliğini üstü kapalı bir şekilde benimsemiş görünüyor” dedi.
KAPİTALİZM HER YERDE FARKLI UYGULANIYOR
Eğilmez, kapitalizmin uygulama standartlarının net olmadığını belirterek, “Bazı ülkelerde daha düzgün bir demokrasi ile uygulanırken, diğerlerinde otokrasi altında yürütülüyor. Devletin ekonomideki ağırlığı bazı ülkelerde çok daha fazlayken, bazılarında özel sektör bu ağırlığı taşıyor” ifadelerini kullandı.
DENETİM TAM ANLAMIYLA KAYBOLDU
Sermaye hareketlerinin serbestleşmesi, yatırım özgürlüğü sağladı. Eğilmez, “Başlangıçta herkesin istediği alanda istediği yatırımı yapabilmesi büyük bir avantaj gibi görünüyordu. Ancak işler denetimden tamamen çıkınca sistem bir kumarhaneye döndü” dedi. Sistem dışı ve yasadışı kazanç sağlayanların, yasal yollarla kazananları geri planda bıraktığını dile getirdi.
DOLANDIRICILIK VE KUMARHANE SİSTEMİ BÜYÜYOR
Eğilmez, “Denetimin uzak kaldığı bir ortamda küreselleşme, dolandırıcılık ve kumarhane sisteminin daha yaygın hale geldiği, yozlaşmış bir kapitalist sisteme dönüşmeye devam ediyor” ifadesini kullandı. Bu durumdan yalnızca dolandırıcıların değil, aynı zamanda manipülatörler ve siyasetçilerin de faydalandığını aktardı.
AHBAK ÇAVUŞ KAPİTALİZMİ ARTIK YETERSİZ
Geçmişte bu tür karanlık ilişkilerin gelişmekte olan ülkelerde görüldüğünü hatırlatan Eğilmez, “Ahbap çavuş kapitalizmi deyiminin durumu açıklamakta yetersiz kaldığı anlaşılıyor” dedi.
GELECEK BELİRSİZ
Küreselleşmenin başlangıcında iyiliklerin paylaşılacağı umuduyla yola çıkanların hayal kırıklığına uğradığını belirten Eğilmez, “Bu durumun ne kadar süreceğini bilmiyorum, ancak bildiğim bir şey var: Hiçbir sistem bu kadar bozulmayı kaldıramaz” şeklinde konuştu.
