Milyonlarca memur ve memur emeklisinin mali ve sosyal haklarının belirleneceği toplu sözleşme görüşmeleri, hızla tamamlanmaya çalışılıyor. İlk gün belirlenen sözleşme takviminin, Birleşik Kamu-İş’e bildirilmeden değiştirildiği öğrenildi. Yasada ağustos ayının sonuna kadar süre olmasına rağmen, sözleşmenin hakeme gitmezse 19 Ağustos’ta, hakeme giderse de en geç 27 Ağustos’ta tamamlanması hedefleniyor.
Memur toplu sözleşme görüşmelerindeki takvim, ilk toplantıda belirlenen ve Birleşik Kamu-İş’e iletilen takvimle uyuşmuyor. Takvimin sonradan değiştirildiği ortaya çıkarken, Memur-Sen dışındaki konfederasyonların bu durumdan habersiz kaldığı belirtildi. Birleşik Kamu-İş Başkanı Orhan Yıldırım, dün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nı arayarak değişiklik olup olmadığını sordu ve bakanlık, takvimin değiştiğini doğruladı.
SADECE MEMUR-SEN
İlk toplantıda belirlenen takvime göre, dün hizmet kollarında ön müzakerelerin yapılması bekleniyordu. Ancak yeni takvime göre kamu görevlilerinin geneline ilişkin tekliflerin ön müzakeresine geçildi. Bu toplantıya yetkili konfederasyon olarak yalnızca Memur-Sen katıldı. Genele ilişkin tekliflerin ön müzakeresi olmasına rağmen, Birleşik Kamu-İş toplantıya davet edilmedi.
YASA NE DİYOR?
Toplu sözleşmeyi düzenleyen 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Yasası, görüşmelerin ağustos ayının ilk işgününde başlaması gerektiğini belirtirken, toplu sözleşme sürecinin Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararının alınması da dahil olmak üzere en geç ağustos ayının son işgününde tamamlanması gerektiğini ifade ediyor. Hafta sonu tatil günleri hariç resmi tatil günlerinde toplu sözleşme görüşmelerine ara verileceği de yasada yer alıyor.
4 GÜN BOŞ GEÇTİ
Bu yılki görüşmeler, Çalışma Bakanı’nın yurtdışı programı nedeniyle 28 Temmuz’da erken başlatıldı. Ancak 28 Temmuz ile 1 Ağustos arasındaki 4 günlük sürede herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Buna rağmen süreç, erken sonuçlandırılmaya çalışıldığı gözlemleniyor.
19 AĞUSTOS SON
Yeni takvime göre, 12 Ağustos’a kadar hizmet kollarına ilişkin komisyon raporlarının görüşülmesi planlanıyor. 12 Ağustos’ta ise işveren heyetinin kamu görevlilerinin geneline yönelik teklifini değerlendirmesi bekleniyor. Ancak hükümetin bu tarihte zam teklifini verip vermeyeceği belirsizliğini koruyor. Takvimde, 15 Ağustos’ta hükümetin genele yönelik teklifini vereceği ifade ediliyor.
SADECE 4 GÜN PAZARLIK
Bu durumda, zam teklifinin 15 Ağustos’ta verilmesi bekleniyor. Geride kalan süre ise sadece 4 gün. Yeni takvime göre müzakerelerin 19 Ağustos’ta sona ermesi gerekiyor. Eğer bir anlaşma sağlanamazsa, 20-22 Ağustos tarihlerinde hakeme başvuru süreci başlayacak. Hakemin çalışma süresi ise 5 gün. Yasa gereği ağustos ayının sonuna kadar süre olmasına rağmen, takvime göre sürecin en geç 27 Ağustos’ta sona ermesi planlanıyor.
‘SÜRE YETERSİZ’ İTİRAFI
Toplantıya katılan Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, tekliflerin 28 Temmuz’dan hemen sonra tasnif edilmesi gerektiğini, dolayısıyla zaman kaybı yaşandığını ifade etti. Yalçın, müzakerelerin henüz başlamadığını belirterek, “Toplu sözleşme sürecinde daha müzakereler başlamadan 12 gün süre kalmış durumda” dedi. Zaman kaybetmeden müzakere sürecinin işletilmesi gerektiğini vurguladı.
‘TAKVİM DAR’
Yalçın, “Takvim dar, süre yetersiz. Görüşmelerin aralıksız yürütülmesi gerekiyor. Normalde takvimde görüşmelerin 22 gün sürmesi planlanıyordu, ancak bu yıl 19’unda sona ermesi gerekiyor. Sürenin üçte biri geçti bile. Kalan günlerde masanın sürekli çalışması şart. İlk oturumdan bu yana 10 gün geçti, toplamda 12 gün süre kaldı. Bu açıdan kamu işvereni, 12’sini beklemeden masaya teklifle gelmeli” dedi. Zaman sorunlarının yanı sıra, işçi ücretleri ve memur maaşları konusunda da memurların alması gerekenlerin peşinde olduklarını belirtti. Yalçın, Cumhurbaşkanı’nın 2023 yılında “en düşük memur maaşının işçi maaşının üzerinde olacağı” açıklamasını hatırlattı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in enflasyonda “44 ayın en düşük seviyesi” ifadesini kullandığını anımsatan Yalçın, mali haklar açısından son dönemlerdeki en düşük seviyede olduklarını söyledi. Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflerinin hiçbir zaman tutmadığını ifade eden Yalçın, piyasa gerçeklerine göre hareket edilmesi gerektiğini belirtti.
‘DAVET GELMEDİ’
Birleşik Kamu-İş Genel Başkanı Orhan Yıldırım, kendilerine dünkü genel toplantı için bir davet ulaşmadığını belirtti. Heyet başkanı olarak sadece Memur-Sen’in muhatap alındığını ifade eden Yıldırım, “Yasadaki en büyük boşluklardan biri bu. Üç konfederasyon katılmasına rağmen sadece yetkili konfederasyonun genel talepleri görüşülüyor” dedi.
‘SORARAK ÖĞRENDİK’
Yıldırım, takvim değişikliği konusunda masadaki konfederasyonlara herhangi bir açıklama yapılmadığını da dile getirdi. Yasanın yetkililer tarafından kötüye kullanıldığını belirten Yıldırım, “Bize yeni takvim verilmedi. Takvimin değiştiğini bakanlığa sorarak öğrendik. Dünkü toplantı için de bize bir davet ulaşmadı” dedi.
‘ERKEN BİTİRİLEMEZ’
Sürecin hızlandırılıp kısaltılmasının amacının memurların eylemselliğini engellemek olduğunu ifade eden Yıldırım, “Görüşmeleri 28 Temmuz’da başlattıklarında daha fazla zaman aralığı olacağı belirtilmişti. Takvim kısalıyorsa, 28’inde başlamasının hiçbir anlamı yok. Sözleşme erken başlayabilir ama erken bitirilemez. Ağustos’un sonuna kadar bir süre var ve bu sürenin kısaltılması yasaya aykırıdır” dedi.
