1 Temmuz’dan itibaren geçerli olacak ÖTV artışları, akaryakıt, otomobil, tütün mamulleri, alkollü içkiler, altın, mücevher ve lüks tüketim malları gibi ürünleri kapsayacak şekilde Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenerek Resmi Gazete’de yayımlanacak.
Önceki yönetim sisteminde Bakanlar Kurulu’na ait olan ÖTV artışlarını belirleme yetkisi, artık Cumhurbaşkanına devredildi. Bu çerçevede tarifeleri sıfırlama, indirimli tarife uygulama ve maktu vergilerle ÖTV oranlarını yüzde 50’ye kadar artırma yetkisi de Cumhurbaşkanı’na ait. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, haziranda Yİ-ÜFE’de aylık artış yüzde 2,46, 6 aylık artış ise yüzde 15,71 olarak kaydedildi. Yıllık artış oranı ise yüzde 24,45 oldu.
ÖTV ZAMLARI BELLİ OLDU
ÖTV artışları çerçevesinde, mal ve ürünlerin çıplak fiyatı üzerine eklenen ÖTV ile birlikte otomobil, akaryakıt, sigara ve içki gibi ürünlerin ÖTV’li fiyatları hesaplandıktan sonra KDV ilave edilerek satış fiyatları belirleniyor. ÖTV artışı, KDV matrahını artırdığı için, ÖTV’ye tabi ürünlerde katmerli zam yapılması bekleniyor. Yeni ÖTV artışlarına göre, LPG’de en düşük 97 kuruş, mazotta 2,11 lira, benzinde ise 2,25 lira kadar zamlar uygulanacak.
YETKİ ERDOĞAN’DA
Tütün mamullerinde Yİ-ÜFE’ye endeksli olarak, 6 aylık artış oranı üzerinden paket başına 8-10 lira, alkollü içkilerde ise alkol derecesine göre 65-125 lira arasında maktu ÖTV artışları gerçekleşecek. Bu artışlarla birlikte, mevcut tarife listelerine göre yapılan maktu artışlar için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın indirim yönünde karar verme yetkisi bulunuyor. Ocak ayındaki ÖTV artışlarında Erdoğan, akaryakıttaki maktu ÖTV yetkisini indirim yönünde kullanmıştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanı sıra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yıl sonunda “yüzde 20’li rakamlarda bir enflasyonun gerçekleşmesinin beklendiği” yönündeki açıklamaları göz önüne alındığında, Temmuz kararnamesinde sigara ve alkollü içkiler dışında akaryakıt ve otomobil gibi ürünlerdeki ÖTV artışlarının Yİ-ÜFE’ye endeksli maktu artışların altında tutulması ihtimali ekonomi kulislerinde tartışılmakta.
“ENFLASYONA BENZİN DÖKMEK Mİ HAZİNEYE MİLYARLAR AKITMAK MI?”
ÖTV artışlarının enflasyonu artırıcı etkisi de göz ardı edilemez. Ekonomi yönetimi, ÖTV zamlarını düşük tutarak ya da indirimli tarifeler belirleyerek, bütçe ve hazineye gelecek ÖTV ve KDV gelirlerini artırmak adına bir tercih yapma sürecinde. Yeni ÖTV tarifeleri ve memur, emekli maaş artışlarıyla ilgili toplantılardan sonra, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayına sunulacak ÖTV tarifeleri ve maktu vergi artışlarının 1 Temmuz’dan itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor.
İlk 6 ayda yüzde 16,67 olan TÜFE’nin yıl sonu için hedeflenen yüzde 24’ü aşmaması için, Temmuz-Aralık dönemindeki aylık enflasyon artışının yüzde 1,25’i geçmemesi gerekiyor. Ancak yürürlüğe girecek olan ÖTV artışları ve KDV artışları, Temmuz ayı enflasyonunun yüzde 3 civarına çıkmasına neden olabilir. Ayrıca, 2 Temmuz’da yürürlüğe giren yüzde 24,60 oranındaki doğal gaz zammı da Temmuz enflasyonunu etkileyecek bir diğer faktör olarak karşımıza çıkıyor. Akaryakıttaki kur kaynaklı zamlarla birlikte, ÖTV artışları taşımacılık, ulaşım ve elektrik gibi birçok mal ve hizmetin fiyatlarını da artıracak şekilde zincirleme bir etki yaratacak.
Sadece akaryakıt ürünlerine uygulanacak ÖTV artışlarından hazineye aylık 5,5 milyar lira ek gelir sağlanması bekleniyor. Türkiye’nin günlük akaryakıt tüketimi 21 milyon litre benzin ve 74 milyon litre motorin şeklinde, bu da günde ortalama 95 milyon litre akaryakıt demektir. ÖTV’de yapılacak 1 liralık artış, günde 95 milyon lira, aylık ise 2 milyar 850 milyon lira ek hazine geliri getirecek. ÖTV’nin 6 aylık Yİ-ÜFE artışına endeksli artırılması durumunda, günlük akaryakıt tüketimi üzerinden elde edilecek ek ÖTV geliri 5,5 milyar liraya kadar yükselebilir. Tütün mamulleri ve alkollü içkilerdeki ÖTV artışları ile birlikte, Temmuz ayından itibaren hazinenin ÖTV kaynaklı aylık ilave vergi geliri artışının 10-12 milyar lira seviyelerine çıkması bekleniyor.
