Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yeni yıl itibarıyla enflasyon hesaplamalarında önemli bir güncellemeye gidiyor. “2003=100” baz yılını “2025=100” olarak değiştirecek olan kurum, bu değişiklikle ilgili detayları bir bilgilendirme toplantısında paylaştı.
Avrupa Komisyonu’nun kararları doğrultusunda, tüm üye ülkelerde Ocak 2026’dan itibaren TÜFE temel yılı “2025=100” olarak belirlenecek. Bu değişiklik, Avrupa Birliği üyesi tüm ülkeler için zorunlu hale gelecek.
TÜFE AĞIRLIKLARINDA YENİ METODOLOJİ
TÜFE’nin ağırlık yapısı, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından belirlenen metodolojik dönüşüm çerçevesinde, ulusal hesap verilerine dayandırılacak. Yeni TÜFE serisi, hanehalkı tüketim eğilimlerini daha güncel bir şekilde yansıtacak şekilde, nihai tüketim harcamaları verilerinden elde edilen grup düzeyindeki ağırlıkları kullanacak. Alt düzey ağırlıklar ise mevcut hanehalkı bütçe anketleriyle belirlenecek.
MANŞET ENFLASYON GÖSTERGELERİNDE DEĞİŞİKLİK YOK
“2003=100” baz yılından “2025=100” baz yılına geçiş esnasında endeks seviyesi, 2025 yılının ortalama endeksi esas alınarak yeniden düzenlenecek. Aylık ve yıllık değişim oranları sabit kalacak ve enflasyon oranı herhangi bir yıl veya ay içinde değişmeyecek. Manşet enflasyon göstergelerinde bir değişiklik yaşanmayacak; yalnızca alt endekslerde sınıflama farklılıkları ortaya çıkabilir.
Yeni sistemle birlikte endeksin ana harcama grubu sayısı 13’e çıkarılacak. Kişisel bakım ile sosyal koruma ve çeşitli mal ve hizmetler grupları iki ayrı kategoriye ayrılacak. Sigorta ve finansal hizmetler, yeni bir ana harcama grubu olarak hesaplamalara dahil edilecek. Ayrıca dijital içerikler de farklı bir kategori olarak sunulacak.
Çeşitli kaynaklardan elde edilen veri setleri sayesinde, kayıtdışı tüketim kalemleri toplam harcamalara entegre edilecek.
SABİT VERGİ ORANLARIYLA YENİ TÜFE GÖSTERGESİ YAYIMLANACAK
Yeni yılda mevsimsel düzeltilmiş TÜFE göstergeleri, TÜFE ile aynı gün yayımlanacak. Sabit vergi oranlarıyla hesaplanan TÜFE, dolaylı vergilerin (KDV, ÖTV) sabit tutulmuş gibi varsayılmasıyla, ürün ve hizmetlerin piyasa fiyatlarındaki değişimleri ölçen tamamlayıcı bir gösterge olarak hizmet verecek.
‘FİYATLAR YANLIŞ YORUMLANIYOR’ GEREKÇESİYLE YAYIM DURDURULDU
TÜİK, açıkladığı enflasyon oranlarıyla ilgili tartışmaların ardından, 3 Haziran 2022 tarihinde madde sepeti ve ortalama fiyatların yayımlanmasına son verdiğini duyurmuştu. Kurum yetkilileri, bu kararın ‘fiyatların yanlış yorumlandığı’ gerekçesiyle alındığını ifade etmişti.
