Ekonomi Servisi
Ülkede asgari ücretle çalışanların sayısı 7 milyonu buluyor. Asgari ücretin yüzde 10 fazlasını alanlar da göz önüne alındığında, bu rakam yaklaşık 15 milyona ulaşıyor. Her 10 işçiden 6’sı doğrudan asgari ücretli, her 100 çalışandan ise 83’ü asgari ücrete yakın bir gelirle geçimini sağlıyor. Milyonlarca işçi ve aileleri, açlık ve yoksulluk sınırlarını zorlayarak, düşük ücretlerle yaşamaya mahkum edilirken, Temmuz ayının yaklaşmasıyla birlikte ara zam tartışmaları yeniden alevlendi.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 29-30 Mayıs tarihlerinde DİSK ve Türk-İş konfederasyonlarıyla gerçekleştirdiği görüşmelerde ara zam talebini dile getirdi. Her iki konfederasyon da ücretlere yapılacak ara zammın gerekliliği konusunda hemfikir oldu. Bu yıl asgari ücret, Ocak ayı maaşları daha cebe girmeden, Türk-İş’in belirlediği açlık sınırının altında kalmıştı. Asgari ücret, ilan edildiği tarihten sonra yoksulluk sınırının sadece yüzde 30’unu bir ay boyunca karşılayabildi.
Uygulanan “hedef enflasyonla uyumlu zam” politikası, işçilere yönelik eleştirilere neden oldu ve Ocak zammı beşinci ayda etkisini yitirdi. Ara zam yapılmaması nedeniyle, Temmuz 2024’ten bu yana işçilerin alım gücündeki kayıp yüzde 28 ila 30 seviyelerine ulaştı. Hesaplamalar, mevcut sefalet zammının yüzde 2’lik reel artışa eşit olduğunu gösteriyor.
Asgari ücrete en son Temmuz 2023’te yapılan ara zam, işçilerin yalnızca beslenme harcamalarını karşılamasına yetti. Özellikle gıda fiyatlarının artışıyla asgari ücretlilerin durumu daha da zorlaştı. Gıda masrafları, son zamdan bu yana 2952 lira artarken, asgari ücretle geçinmeye çalışan haneler bu durumu daha da katlanılmaz hale getirdi. DİSK Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) güncel Ücret Kayıpları İzleme Raporu’na göre, işçi başına beş aylık ortalama kayıp 5 bin 870 lira olarak hesaplandı. DİSK-AR’a göre, asgari ücretli bir kişi, 5 ayda 3 bin 336 lira kaybetti.
HER KESİM ZAM BEKLİYOR
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile ekonomi yönetiminin ara zam konusundaki sessizliği sürerken, Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, “Gündemimizde kamu işçileri var” şeklinde bir açıklama yaptı. Ancak kamu işçileri, iktidarın kendilerine yapacağı zam teklifini 3,5 aydır beklemekte. Kamu işçileri için zam masası Temmuz ayına yakın bir tarihte kurulması bekleniyor. Aynı zamanda emekli aylıklarında da zam gündemi ve memurların enflasyon farkı alması konuları da önem taşıyor.