Et ve Süt Kurumu (ESK), hayvansal ürünler, et, süt ve balık piyasasında ekonomik gereklere uygun bir şekilde faaliyet göstererek verimlilik ve kârlılık ilkelerine odaklanmayı hedeflemektedir. Bu çerçevede, kamu yararını gözeterek sektörde tam rekabet koşullarının oluşmasına katkıda bulunmayı amaçlıyor. Kuruluş, 13 kombina, 1 işletme müdürlüğü ve 17 satış mağazası ile çalışmalarını sürdürmektedir.
TONLARCA ET İTHAL EDİLDİ
2024 yılı itibarıyla besilik sığır ithalatı kapsamında üreticilere yaklaşık 545 bin baş besilik hayvan temin edildi. Ayrıca, 70 bin 562 baş kesimlik hayvan, 10 bin 740 ton kemiksiz sığır eti ve 66 bin 81 ton karkas sığır eti ithalatı gerçekleştirildi. Çiğ süt piyasasındaki düzenleyici faaliyetler kapsamında ise 3 bin 608 ton yağsız süt tozu alımı yapıldı.
ZİNCİR MARKETLER
ESK, 2024 yılında satış mağazalarında yaptığı satışların yanı sıra İstanbul ve Ankara’daki zincir marketler ile et piyasasında faaliyet gösteren diğer firmalara da et temin etti. Bu yıl içerisinde yaklaşık 59 bin 788 ton büyükbaş gövde eti, 15 bin 260 ton büyükbaş parça eti ve 11 bin 118 ton beyaz et (gövde ve parça) satışı yapıldı. Ayrıca, ESK ile TİGEM arasında yapılan anlaşmalar sonucunda 10 bin 462 baş damızlık ve 8 bin 594 besilik hayvan TİGEM işletmelerine teslim edildi.
DEVASA KÂR
Kuruluşun 2024 yılı brüt satış hasılatı, bir önceki yıla göre yüzde 317.3 artışla yaklaşık 56 milyar TL olarak kaydedildi. ESK’nın dönem kârı, özellikle faaliyet kârının etkisiyle 14.3 milyar TL seviyesine ulaştı. 2024 yılında kuruluş, yaklaşık 2.9 milyar TL temettü Hazine’ye aktarırken, 2022 yılında 706.5 milyon lira olan dönem zararı, 2023 yılında 550.4 milyon lira kârla kapatıldı. 2024 yılı ise rekor düzeyde 14.3 milyar lira kârla noktalandı ve kârda 2023’e göre artış yüzde 2 bin 506 olarak belirlendi.
‘YURTTAŞ ETE ULAŞAMAZKEN…’
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi ve CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, ESK’nın amacının et, süt ve balık piyasasında ekonomik gereklere uygun bir şekilde faaliyet göstermek olduğunu belirterek, bu amacından uzaklaştığını ifade etti. Bakırlıoğlu, “Ülkede hayvancılık sona ererken, üreticiler iflas ederken ve yurttaş ete ulaşamazken ESK kâr ediyor. Ülke şap hastalığından ciddi şekilde etkilenmişken, milyarlarca dolarlık ekonomik kayıp söz konusu. Hayvancılığın gerilediği bir ortamda tek kâr eden kuruluş ESK ve kurumun ithalatçı Genel Müdürü Mücahid Taylan” dedi. Ayrıca, kurumun 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında 67. sıraya yükseldiğini vurgulayan Bakırlıoğlu, bu durumun Türkiye hayvancılığının çöküşüyle çelişen bir tablo oluşturduğunu belirtti.
‘YURTTAŞ ET TÜKETEMİYOR’
Bakırlıoğlu, ESK’nın kâr ederken üreticinin ve tüketicinin ağır bedeller ödediğine dikkat çekerek, şunları ekledi:
“Üretici zarar ettiği için üretimden kopmak zorunda kalıyor. Türk halkı dünyanın en pahalı etini tüketmek zorunda kalırken, yurttaş et alamıyor. TÜİK verilerine göre, dört çocuktan biri et yiyemiyor; günde en az bir kez et, tavuk ve balık içeren yemek yiyebilen çocukların oranı yüzde 69.8 iken, maddi nedenlerle tüketemeyenler ise yüzde 23.1 olarak kaydedilmiştir. ESK’nın temel görevi kâr elde etmek değil, piyasayı düzenlemek ve kamu yararına üreticiyi ve tüketiciyi korumaktır.”
