MESS ile Türk Metal Sendikası ve Birleşik Metal-İş Sendikası arasında devam eden toplu iş sözleşmesi görüşmeleri ekim ayında başlamıştı. 60 günlük müzakere süresi, aralık ortasında sona erecek. Eğer o tarihe kadar bir anlaşma sağlanamazsa, uyuşmazlık tutanağı tutulacak ve akabinde resmi arabulucu süreci başlayacak.
8 ARALIK’TA TEKLİF BEKLENİYOR
Taraflar, 8 Aralık’ta yeniden bir araya gelecek. Bu toplantının önemi büyük. MESS’in bu tarihte ücret zammı ile ilgili bir teklif sunabileceği belirtiliyor. Ancak kulislerde, anlaşmanın sağlanmasının zor olacağına dair yorumlar da yapılıyor. Sürecin zorlu geçeceği ifade ediliyor.
‘GÖRÜŞÜLMEMİŞ MADDELER MEVCUT’
Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Başkanı Özkan Atar, sözleşme çerçevesinde bugüne dek 4 toplantı yapıldığını ve toplam 108 maddelik toplu sözleşme teklifinin 46 maddesinde mutabık kaldıklarını açıkladı. Görüşülüp ertelenen maddelerin de bulunduğunu dile getiren Atar, şu ifadeleri kullandı:
“Henüz görüşülmemiş pek çok madde mevcut. Ücret ve sosyal haklar gibi parasal maddelere yönelik olarak MESS tarafından herhangi bir teklif sunulmuş değil. MESS, önerilerimizi kabul etmediği gibi, haklarımızı geriye götürecek teklifler de getirdi. 26 Kasım’daki son toplantıda esneklik içeren karşı teklifler sundu. MESS, yılda 4 ay denkleştirme yapılmasını ve telafi çalışmaları yapılmasını öneriyor. Bu durumda, işveren işe geliş ve gidiş saatlerini 4 ay boyunca kendine göre belirleyebilecek, işçiler günde 11 saate kadar çalışmak zorunda kalacak ve fazla mesai ücreti ortadan kalkacak. Ayrıca, çalışılamayan durumlarda fazla çalışma yapılacak ama buna da fazla mesai ücreti ödenmeyecek.”
‘İŞÇİLER GEÇİNEMİYOR’
Atar, işçilerin aldıkları ücretlerle geçinemedikleri için fazla mesai yapmak zorunda kaldıklarını belirtti. “Bu teklif, işçilerin özel yaşamlarını ortadan kaldırmakta ve onları daha düşük gelirle çalışmaya zorlamaktadır” diyen Atar, ekledi:
“MESS’in başka bir talebi de deneme süresinin 2 aydan 4 aya çıkarılması. Böylece, 4 ay boyunca işçiler güvencesiz çalışacak ve daha fazla sömürülecek. İstirahat raporlarında bir defada 5 gün ve daha fazla istirahat alan üyelere 2 günün ücreti işverence ödenmezken, MESS bunu 10 güne çıkarmak istemekte.”
‘MASAYA KARŞI TEKLİFLER SUNULUYOR’
Atar, günlük bir buçuk saatlik süt izninin, haftanın bir gününde topluca kullanılabilmesi hükmünün de TİS’ten çıkarılmasının istendiğini belirtti. Bir sonraki toplantının 8 Aralık’ta gerçekleştirileceğini hatırlatan Atar, şunları ifade etti:
“Anlaşma sağlanamaması durumunda, 60 günlük müzakere süresinin sona ermesi nedeniyle uyuşmazlık tutanağı tutulacaktır. MESS’in tutumunu değerlendirirken, tüm müzakereler boyunca işçilerin haklı taleplerini dikkate alarak olumlu adımlar atmak yerine, mevcut hakları ve çalışma koşullarını işçi aleyhine geri götürme çabasında olduğunu görüyoruz.”
Atar, MESS’in bu tutumunu sözleşme kapsamındaki tüm fabrikalarda protesto ettiklerini belirterek, “Umarız 8 Aralık’taki 5. görüşmede bu tutumlarını sürdürmezler. Son olarak, biz ihracatın ve ülke ekonomisinin lokomotifi olan metal işkolunda çalışan işçiler olarak, alın terimizin karşılığını almak için gerekli tüm mücadeleyi vereceğiz” dedi.
SÜT İZNİNDE ‘DENETİM’ DETAYI
Görüşmeler esnasında MESS, günlük bir buçuk saatlik süt izninin birleştirilerek haftanın bir gününde kullanılabilmesi talebinin TİS’ten çıkarılmasını istemiş, sendikalar ise buna karşı çıkmıştır. Bu madde, uzun yıllardır sözleşme metinlerinde yer almakta. Ancak son dönemlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişleri tarafından yapılan denetimlerde bu konu gündeme gelmiştir.
Müfettiş denetimlerinde, günlük bir buçuk saatlik süt izninin birleştirilerek haftanın bir günü izin şeklinde kullanılamayacağı vurgulanmış, bu tür bir uygulamanın yasaya aykırı olduğu belirtilmiştir. İşyerleri yaptırımlarla karşı karşıya kalmış, MESS de işyerlerinden gelen talepler doğrultusunda bu uygulamanın sözleşmeden çıkarılmasını talep etmiştir. MESS, “süt izninin uygulanmasına göz dikilmesi asla söz konusu değildir” görüşünü dile getirmektedir.
Öte yandan sendikalar, düzenlemenin yıllardır sözleşmelerde yer aldığını ve kazanılmış hak olduğunu belirterek, sözleşmeden çıkarılmasına karşı çıkmaktadır. Sendikalar, süt izninin günlük bir buçuk saat olarak uygulanamayacağını ve kadın işçiler için bu sürede fabrikadan çıkıp evlerine dönmesinin imkansız olduğunu vurgulamaktadır. Görüşmeleri ertelenen bu madde, bir sonraki toplantıda yeniden gündeme alınacaktır.
