Son günlerde altın fiyatlarındaki dalgalanmalar, Türkiye’deki vatandaşlar için en çok takip edilen konulardan biri haline geldi. Türkiye, Hindistan ve Çin’in ardından dünya genelinde en yüksek altın talebine sahip ülkelerden biri olarak öne çıkıyor.
FİZİKİ ALTIN HÂLÂ GÜVENLİ LİMAN
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, yastık altındaki altın birikiminin yaklaşık 500 milyar dolar seviyelerinde olduğunu ifade ediyor. Uzmanlar, ekonomiye duyulan güvensizlik ve kültürel değerler sebebiyle vatandaşların fiziki altına olan talebinin artış göstereceğini öngörüyor.
ALTININ KÜLTÜREL VE MADDİ ÖNEMİ
İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın, altının yalnızca kısa vadeli bir yatırım aracı olmadığını, aynı zamanda uzun vadede güvenli bir tasarruf yöntemi olduğunu belirtiyor. Prof. Alçın, “Ortadoğu ile yakın ilişkileri olan ülkelerde altın, yeni doğan çocuklardan evlenen gençlere kadar hayatın birçok alanında en değerli hediye olarak tercih ediliyor. Maddi değerinin yanı sıra kültürel bir önem de taşıyor” şeklinde konuşuyor.
VERGİDEN MUAF OLMASININ ETKİSİ
Prof. Alçın, altın birikiminin vergiye tabi olmamasının talebi artıran bir faktör olduğunu dile getiriyor. Türkiye, net altın ithalatçısı bir ülke olduğundan, yurtiçindeki talep artışı altın ithalatını yükselterek döviz bağımlılığını artırıyor.
FİYAT DALGALANMALARI ALIM İŞTAHINI ARTIRIYOR
Türkiye’de gram altın, yılbaşında 3 bin TL seviyelerindeyken ekim ayında 5 bin 900 TL’ye kadar yükseldi, ardından kâr satışlarıyla 5 bin 500 TL civarında dengelendi. Küresel piyasalarda ise altının ons fiyatı yıl içerisinde 4 bin 350 dolara kadar çıkarken, günümüzde 4 bin dolar seviyelerinde işlem görüyor. Bu sınırlı geri çekilme, bireysel yatırımcılar için yeni bir alım fırsatı olarak değerlendiriliyor.
MERKEZ BANKALARININ ALTIN TALEBİ ARTIYOR
Yalnızca bireysel yatırımcılar değil, küresel merkez bankalarının altın talepleri de artış gösteriyor. ABD’deki gümrük tarifeleri, Çin ve Hindistan’daki jeopolitik ve ekonomik belirsizlikler ile enflasyondaki artış riski, altına olan talebi canlı tutuyor. Dünya Altın Konseyi’nin üçüncü çeyrek raporuna göre, merkez bankaları önceki çeyreğe göre yüzde 28 artışla 220 ton net altın alımı gerçekleştirdi. Bu süreçte en fazla alım yapan ülkeler arasında Kazakistan (18 ton), Brezilya (15 ton) ve Türkiye (7 ton) yer alıyor. 2025 genelinde merkez bankalarının altın talebinin 750-900 ton aralığında gerçekleşmesi bekleniyor.
PARA SİSTEMİNE GÜVEN AZALDI
Ekonomist Dr. Cüneyt Akman, Türkiye’de altına olan talebin yüksek seviyelerini koruyacağını ifade ediyor. 2008 finansal krizi ve Kovid-19 pandemisi sonrasında hem bireyler hem de merkez bankaları altın alımını arttırdı. Dr. Akman, “Dünyadaki para sistemine olan güven giderek azalıyor. Bu nedenle merkez bankaları, kurumsal yatırımcılar ve sıradan vatandaşlar, varlıklarını korumak amacıyla altın alıyor” diyor.
ALTIN ENFLASYONA KARŞI GÜVENCE
Türkiye’nin son 50 yıldır kronik enflasyon sorunu ile mücadele ettiğini belirten Dr. Akman, toplumda fiziki altının birikimlerin korunması için en büyük güvence olarak görüldüğünü ifade ediyor. “Türkiye, bugün dünyada sürekli enflasyona sahip tek ülke. Bu nedenle halk, altın sahibi olmayı bilinç altında bitmeyen enflasyona karşı en büyük koruma aracı olarak kabul ediyor” diye ekliyor.
TÜRKİYE’NİN ALTIN REZERVİ DİKKAT ÇEKİYOR
QNB Finansbank ekonomistleri, Türkiye’de yastık altındaki altın miktarının 2025’in ilk 8 ayında 51 ton artarak 3 bin 100 tona ulaşacağını, toplam altın stoğunun ise 4 bin 210 ton civarında olduğunu aktarıyor. Bu miktar, yaklaşık 500 milyar dolarlık bir servete karşılık geliyor. Yastık altındaki altın stokunun büyük bir kısmı vatandaşlar tarafından ev ve kasalarda saklanıyor.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Türkiye’deki yastık altı altın stokunun 400-500 milyar dolar arasında olduğunu belirtti. Karahan, son bir yıldaki fiyat artışının altın varlıklarında 100 milyar doları aşan değer kazancı sağladığını ve bunun geçmişte yaşanan enflasyonist deneyimlerle bağlantılı olduğunu vurguladı.
