Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplusal Araştırmalar Merkezi’nin (Betam) SGK verilerine dayanan yeni işgücü piyasası görünüm raporu, Türkiye’nin Eylül 2024–Şubat 2025 döneminde önemli istihdam kayıplarıyla karşılaştığını ortaya koydu. Bu altı aylık süre zarfında toplam 645 bin 941 kayıtlı işin kaybolması, özel sektör kaynaklı istihdam daralmasının ülke genelinde belirgin bir durgunluk yarattığını göstermektedir. BETAM, TÜİK’in Hanehalkı İşgücü Anketi yerine daha detaylı ve güvenilir SGK verileriyle hazırladığı raporunda, bölgesel farklılıkları da incelemeye aldı.
ANTALYA, İSTANBUL VE MUĞLA’DA İSTİHDAMDA SERT DÜŞÜŞ
Raporda belirtilen verilere göre, en büyük istihdam kayıpları turizm sektörünün yoğun olduğu Antalya, İstanbul ve Muğla gibi şehirlerde yaşandı. Antalya’da 168 bin, İstanbul’da 121 bin ve Muğla’da 72 bin istihdam kaybı kaydedildi. Öte yandan, 2023 yılındaki yıkıcı depremlerden etkilenen illerde ise dikkat çekici bir toparlanma gözlemlendi. Hatay, Şanlıurfa ve Adıyaman gibi ağır hasarlı illerde iş yaratımının, ulusal eğilimin aksine pozitif yönde ilerlediği görüldü. Hatay’da 57 binden fazla yeni kayıtlı iş oluşturulması, bölgedeki toparlanmanın önemli bir göstergesi oldu.
KAYIPLARIN TAMAMINA YAKINI ÖZEL SEKTÖRDEN
İstihdam kayıplarının neredeyse tamamı özel sektör çalışanlarını etkilerken, serbest meslek sahipleri ve kamu çalışanlarının sayısında belirgin bir değişiklik yaşanmadı. 4a (özel sektör) kapsamında çalışanlar ciddi şekilde etkilendi; buna karşın 4b (serbest meslek) ve 4c (memur) gruplarının istihdam düzeyi sabit kaldı. Bu durum, ekonomik daralmanın özel sektör üzerindeki yoğun etkisini gözler önüne serdi.
KONAKLAMA SEKTÖRÜNDE KAN KAYBI
Ekonomik faaliyetler açısından incelendiğinde, en büyük daralma konaklama sektöründe yaşandı. Bu alanda yüzde 39,8’lik bir düşüşle 202 binin üzerinde kayıtlı iş kaybı gerçekleşti. Metal imalatı, danışmanlık, restoran ve perakende gibi sektörlerde de kayıplar görüldü. Ancak eğitim sektöründe yüzde 7,3’lük bir büyümeyle 45 binden fazla yeni istihdam yaratıldığı kaydedildi. Bunun yanı sıra ev temizlik hizmetleri, hukuk ve muhasebe alanları ile sinema sektöründe de sınırlı ama dikkat çekici artışlar gözlemlendi.
İMALAT SEKTÖRÜNDE RİSK BÜYÜYOR
BETAM, mevcut kayıpların turizm sezonunun düşük seyriyle bağlantılı olduğunu belirtirken, bazı yüksek katma değerli sektörlerdeki daralmaların daha kalıcı sorunlara işaret edebileceğine de dikkat çekti. Özellikle danışmanlık ve metal imalat gibi alanlardaki istihdam düşüşlerinin, önümüzdeki aylarda ekonomik toparlanma üzerinde risk oluşturabileceği ifade edildi. Genel tablo, Türkiye’nin mevsimsel dalgalanmaların ötesinde ekonomik belirsizlik ve zayıf talep gibi yapısal sorunlarla da başa çıkmak zorunda olduğunu ortaya koydu.
