Cumhurbaşkanlığı 2026 Yıllık Programı, Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ile ilgili önemli verileri içeriyor. Geçtiğimiz yıl KİT’lerin açığı 500.8 milyar lira olarak kaydedilirken, bu yıl bu açığın 244.4 milyar lira seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bütçeden KİT’lere yapılan aktarmaların finansman dengesindeki iyileşmeye katkı sağladığı belirtiliyor. Bu bütçe transferleri, elektrik ve doğalgaz sübvansiyonları çerçevesinde gerçekleştirilen görevlendirme bedeli ödemeleri ile TCDD, Türkiye Taşkömürü Kurumu ve TÜRKŞEKER’e yapılan aktarımlardan oluşuyor.
94 BİN PERSONEL
2024 yılı itibarıyla KİT’lerin ürettiği katma değerin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki oranının yüzde 0.6 seviyesinde kalması bekleniyor. Bu yıl için de aynı oranın korunacağı öngörülüyor. KİT’lerde toplam 94 bin personel görev yapıyor ve mevcut durumda 19 KİT bulunmaktadır. Özelleştirme programında yer alan, kamu payı yüzde 50’den fazla olan Türkiye Denizcilik İşletmeleri (TDİ) AŞ ve Sümer Holding AŞ de KİT dengesi kapsamında takip ediliyor.
MİLYARLARCA LİRA AKTARILIYOR
Bu yıl KİT’lere bütçeden toplam 233 milyar TL sermaye transferi, 421.6 milyar TL görevlendirme bedeli, 5.9 milyar TL kamu hizmeti yükümlülüğü ve sübvansiyon ödemesi yapılması planlanıyor. Aynı dönemde yatırım harcamalarının 483.1 milyar TL olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
ÇAY, ŞEKER TATSIZ!
ÇAYKUR’un yıl boyunca çay satış fiyatlarının artışından olumlu etkilenmesine rağmen, hammadde ve istihdam kaynaklı yüksek maliyetler ile finansman giderleri, kuruluşun kaynak ihtiyacını artırdı. TÜRKŞEKER’in satış miktarının hedefin altında kalması da finansman durumunu olumsuz yönde etkileyerek, bu kuruluşa yapılan sermaye transferinin artmasına yol açtı.
ESK KÂRDA
Et ve Süt Kurumu’nun ucuz et almak için uzun kuyruklar oluşturan yurttaşlar tarafından ilgi görmesi dikkat çekiyor. Programa göre, kurumun besilik hayvan temini amacıyla ithalat faaliyetleri sonucunda bu yıl 14 milyar TL kâr etmesi ve Hazine’ye 5.2 milyar TL temettü ödemesi bekleniyor.
TCDD’YE SERMAYE TRANSFERİ
Bu yıl gerçekleştirilen fiyat ayarlamalarının maliyet artışlarının gerisinde kalması nedeniyle TCDD Taşımacılık AŞ’ye, Yüksek Hızlı Tren (YHT) ve konvansiyonel yolcu taşımacılığı için 5 milyar TL kamu hizmeti yükümlülüğü ödemesi yapılacak. Ayrıca, kent içi raylı sistem işletmeciliğinin sürdürülebilmesi amacıyla TCDD’ye 925.7 milyon TL tutarında sübvansiyon aktarılacağı öngörülüyor. Yatırım ve açık finansmanını bütçeden sağlamak zorunda kalan TCDD’ye bu yıl 176.1 milyar TL sermaye transferi yapılması da planlanıyor.
