Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ekim ayında markette 36 ürünün 22’sinde fiyat artışı yaşandığını, 14 ürünün ise fiyatında düşüş görüldüğünü açıkladı.
Bayraktar, ekim ayı boyunca üretici ve market fiyatlarındaki değişimlerin yanı sıra girdi maliyetlerindeki dalgalanmalara dair bir değerlendirme yaptı.
Girdi piyasalarından edindikleri verilere dayanarak konuşan Bayraktar, ekimde eylüle göre “20.20 kompoze gübresi” fiyatının yüzde 0,7, amonyum sülfat gübresinin yüzde 0,4, DAP gübresinin yüzde 0,3 ve ÜRE gübresinin yüzde 1 oranında azaldığını, buna karşın amonyum nitrat gübresi fiyatının yüzde 0,8 yükseldiğini belirtti.
MAZOT FİYATLARI YÜZDE 30 ARTTI
Bayraktar, geçen yılın ekim ayına kıyasla gübre fiyatlarında artış yaşandığını ifade etti.
Ekim ayında mazot fiyatlarının aylık bazda yüzde 1,9, yıllık bazda ise yüzde 30,4 oranında arttığını aktaran Bayraktar, besi yeminin fiyatının eylüle göre yüzde 1,3, süt yeminin fiyatının ise yüzde 1,1 yükseldiğini söyledi.
MARKET VE ÜRETİCİ ARASINDAKİ FARKLAR
Bayraktar, ekim ayında üretici ve market fiyatları arasındaki farkın en yüksek oranla patateste, yüzde 382,9 ile görüldüğünü belirtti. Patatesi, yüzde 284,1 ile kuru soğan, yüzde 242,1 ile marul ve yüzde 229,5 ile maydanoz izledi.
Üreticide 5 lira 25 kuruş olan patates, markette 25 lira 35 kuruşa, 4 lira 92 kuruş olan kuru soğan 18 lira 90 kuruşa, 17 lira 17 kuruş olan marul 58 lira 73 kuruşa ve 5 lira 17 kuruş olan maydanoz 17 lira 2 kuruşa satıldı. Ekim ayında markette 36 ürünün 22’sinde fiyat artışı, 14’ünde ise fiyat düşüşü gözlemlendi.
FİYATI EN FAZLA ARTAN VE AZALAN ÜRÜNLER
Bayraktar, markette fiyatı en fazla artan ürünün yüzde 32,9 ile patates olduğunu, bunu yüzde 30,3 ile kuru soğan, yüzde 24,4 ile domates ve yüzde 12,2 ile yeşil soğanın takip ettiğini bildirdi.
Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 21,9 ile yeşil fasulye olarak kaydedildi. Bu üründeki fiyat düşüşünü yüzde 16,6 ile limon, yüzde 15,7 ile sivri biber ve yüzde 8,8 ile kuru kayısı izledi.
ÜRETİCİ FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Bayraktar, ekim ayında üreticide 28 ürünün 15’inde fiyat artışı, 10’unda ise fiyat düşüşü yaşandığını, 3 üründe fiyat değişimi olmadığını belirtti. Üreticide en yüksek fiyat düşüşü, yüzde 28,4 ile yeşil fasulyede görüldü. Bunu yüzde 15,2 ile fındık, yüzde 13,8 ile salatalık ve yüzde 13,6 ile kuru incir takip etti.
Bayraktar, en fazla fiyat artışının yüzde 69,2 ile kabakta olduğunu, kabaktaki fiyat artışını yüzde 50,3 ile domates, yüzde 25 ile Antep fıstığı ve yüzde 19,9 ile patatesin izlediğini ifade etti.
ÜRETİCİ FİYAT DEĞİŞİMİNİN NEDENLERİ
Bayraktar, kabak, domates ve patlıcan fiyatlarındaki artışların tarla sezonunun sona erip sera dönemine geçilmesinden kaynaklandığını vurguladı. Antep fıstığı fiyatlarının, ürünün yok yılı olması ve bu yıl yaşanan kuraklık nedeniyle yükseldiğini ifade etti.
Türkiye genelindeki kuraklığın kışlık patates hasadını etkilediğini ve depo maliyetlerinin artmasının patates fiyatlarını yükselttiğini belirten Bayraktar, limon fiyatlarının depolarda ürün olmaması ve arzda yaşanan azalmadan dolayı arttığını söyledi. Taze fasulyede bazı bölgelerdeki arz artışının üretici fiyatlarını düşürdüğünü vurguladı.
Fındık fiyatlarının ise zirai don nedeniyle rekoltenin düşük olmasından kaynaklandığını ifade eden Bayraktar, bu ay ihracatçıların ve fabrikaların fiyatları baskılaması sebebiyle fındık fiyatlarının üretici düzeyinde düştüğünü belirtti. Salatalıktaki fiyat düşüşünün seradaki üretim artışından kaynaklandığına dikkat çekerken, incir ihracatının geç başlaması nedeniyle fiyatların gerilediğini aktardı.
