Avrupa Birliği’nin “2025 aktüel durum” başlıklı genişleme raporu, Türkiye’nin adaylık sürecini yeniden değerlendirme gündemine taşıdı. Ankara-Brüksel ilişkilerinde süregelen mesafe, raporda Türkiye’nin aday ülkeler arasında kırmızı ile işaretlenmesiyle bir kez daha öne çıktı. Katılım müzakereleri 2005 yılında başlamıştı, ancak 2016’da fiilen sona ermişti.
Raporun içeriğinde, “Adaylık süreci durduruldu” ifadesi dikkat çekerken, “Demokrasi, hukukun üstünlüğü, temel haklar ve yargı bağımsızlığı alanında ciddi gerilemeler yaşanması nedeniyle başka fasılların açılmasının söz konusu olamayacağı” belirtildi.
Bu değerlendirme, Türkiye’nin AB ile olan ilişkilerinin yalnızca diplomatik değil, ekonomik boyutunu da etkileyen yeni bir durumu ortaya koyuyor. Uzmanlar, Türkiye’nin AB ile olan mesafesinin, yatırımcı güveninden dış ticaret akışına kadar birçok alanda olumsuz sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekiyor.
SİYASETTEKİ GELİŞMELER ETKİLEDİ
Prof. Serap Durusoy, kuvvetler ayrılığı ve hukuk devleti ilkelerinde yaşanan erozyonun, hem iç ekonomik dengelerde hem de dış ekonomik ilişkilerde önemli maliyetler oluşturduğunu ifade etti. Durusoy, “Küresel ticaretin tarife savaşlarından etkilendiği bir dönemde, Türkiye’nin en önemli ticari ortağı olan AB’den gelen bu olumsuz değerlendirme, dış ticaret üzerinde olumsuz bir etki yaratacak. Bu durum, cari fazla verme hedefindeki ekonomi yönetiminin işini zorlaştıracak ve enflasyonla mücadeleyi daha da güçleştirecektir” dedi.
Dr. Murat Kubilay ise müzakerelerin iyi gitmeyeceğinin başından beri belli olduğunu, bunun sığınmacı sorunu ve Türkiye’deki demokratik gerileme gibi durumlarla doğrulandığını dile getirdi. Kubilay, şu şekilde sıraladı:
“Piyasa, Türkiye’nin AB’nin avantajlarından yararlanamayacağını zaten fiyatlamıştı. Ancak son gelişmeler, AB üyeliği olmasa da sanayi mallarındaki gümrük birliğine ve hizmetler ile tarımsal ürünlerin dahil edilmesine olumsuz etkiler yaratabilir. Yüzde 50’ye yakın pazar payına sahip AB ile ihracat ve ithalat ilişkilerini güçlendirmek artık zor. Finansal akımlar açısından üyelik elbette avantaj sağlayacaktı, fakat uzun zamandır bu konuda olumlu bir beklenti yok. Üyelik olmaması nedeniyle iş dünyasına vize kolaylıkları sağlanabilir, ancak bu durum piyasalara ve ülkenin makroekonomik durumuna doğrudan etki edecek ölçekte bir gelişme sağlamaz.”
