Adalet Bakanlığı, sigorta uyuşmazlıklarının çözümüne yönelik önemli bir düzenleme için harekete geçti. Hazırlanan yeni taslağa göre, sigorta tazminat davalarında zorunlu hale getirilen arabuluculuk, artık Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılacak başvurular için de geçerli olacak.
Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesine eklenmesi öngörülen yeni hükme göre, tarafların anlaşmazlıklarını öncelikle bir arabulucuda çözmeye çalışmadan doğrudan Tahkim Komisyonu’na başvurması durumunda, bu başvurular usulsüz kabul edilecek ve doğrudan reddedilecektir.
YENİ SİSTEMİN AYRINTILARI
Arabuluculuk yoluyla çözülen dosyaların sayısının artması, tahkime giden dosya sayısını azaltacak ve kalan dosyalar üzerinde daha nitelikli bir yargılama süreci sağlanacaktır. Sigorta şirketleri için yaklaşık 4 milyar liralık bir tasarruf elde edilmesi öngörülüyor, bu durum da tüketicilere ek bir yük getirmeyecek.
Arabuluculuk süreci, en fazla 28 gün içinde tamamlanacak. Böylece tahkim sürecine eklenen zaman uzaması sınırlandırılmış olacak. Bu süreç içerisinde uyuşmazlıkların yarısının arabuluculukta çözülmesi hedefleniyor.
Arabuluculuk aşamasında tarafların hesap yapmalarına engel bulunmamakta; çoğunlukla avukatlar tarafından temsil edilmektedirler. Ayrıca, sigorta avukatlarının bilirkişi olarak hesaplamalara katkı sunduğu belirtiliyor. Bu nedenle hak kaybı riski bulunmadığı, geçmişte sigorta hukukunda gerçekleştirilen 200 bin ihtiyari arabuluculuk dosyasında da uzlaşmanın sağlandığı ifade ediliyor. Türkiye’de bu alanda 49 bin arabulucu görev yapıyor. İstanbul Tahkim Merkezi de arabuluculuk ve tahkim alanında çeşitli projeler yürütüyor.
EK MALİYETLER DOĞURABİLİR
Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakemleri ve bazı sektör temsilcileri ise bu düzenlemeye karşı çıkıyor. Şu anki sistemde uyuşmazlıklar ortalama 3 ila 6 ayda sonuçlanmakta. Arabuluculuk aşamasının eklenmesiyle sürenin 8 ila 11 aya çıkabileceği uyarısı yapılıyor. Uzmanlar, bu durumun vatandaşların hak arama süreçlerini uzatabileceği ve ek maliyetler doğurabileceği konusunda endişelerini dile getiriyor. Avrupa Birliği’nin daha önce Sigorta Tahkim Komisyonu’nu “örnek model” olarak gösterdiğini hatırlatan hukukçular, bu düzenlemenin komisyonun hız ve etkinlik avantajını gölgeleyebileceğini vurguluyor.
MAĞDURLAR AÇISINDAN RİSKLİ SONUÇLAR DOĞURABİLİR
Türkiye’de yılda yaklaşık 600 bin başvuru yapılan sigorta uyuşmazlıklarında amaç, mahkemelerin iş yükünü azaltmak ve tarafları masada uzlaştırmaktır. Ancak özellikle trafik kazaları ve destekten yoksun kalma tazminatlarında arabuluculuk aşamasının zorunlu hale gelmesi, mağdurlar açısından riskli sonuçlara yol açabilir. Uzmanların görüşüne göre, tazminat miktarı bilirkişi hesaplamaları yapılmadan netleşmediği için, arabuluculuk görüşmelerinde zarar görenlerin sigorta şirketlerinin önerdiği düşük rakamlara razı kalma olasılığı artabilir.
YENİ SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?
Sigorta şirketine başvuru yapılacak ve 15 gün beklenecek.
Zorunlu arabuluculuk süreci başlayacak.
Masraflar öncelikle sigorta şirketi tarafından karşılanacak.
Tahkim sonucunda sigortalı haksız çıkarsa, bu bedel sigortalıya yansıtılacak.
Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa dosya Sigorta Tahkim Komisyonu’na aktarılacak.
