SGK uzmanı Özgür Erdursun, Türkiye’deki çalışanların gelecekle ilgili endişelerinin, sadece düşük emekli maaşlarından değil, aynı zamanda çalışma hayatı boyunca birikim yapamamalarından ve emeklilik döneminde toplu para alamamaktan kaynaklandığını dile getirdi.
Erdursun, özel sektörde çalışanlar, kamu personeli veya Bağ-Kur’lu esnaf arasında gelir yetersizliği ve toplu para eksikliği gibi ortak sorunların mevcut olduğunu belirtti. Çalışanların büyük bir kısmının maaşlarının önemli bir bölümünü kira, gıda, enerji ve ulaşım gibi temel ihtiyaçlarına harcadığını ifade eden Erdursun, bu nedenle tasarruf oranlarının düşük kaldığını vurguladı.
ÖZEL SEKTÖRDE KIDEM TAZMİNATI SORUNLARI
Kıdem tazminatının, işçinin emeğinin karşılığı olduğunu belirten Erdursun, bu konudaki uygulama sorunlarını şu şekilde sıraladı:
- Sık iş değiştirilen sektörlerde tazminat hakkı doğmuyor.
- Hak doğsa bile yalnızca son işyerindeki hizmet süresine göre hesaplanıyor.
- Tazminatta yasal bir tavan mevcut.
- Bağ-Kur’lular için böyle bir hak mevcut değil.
2025 Temmuz–Aralık dönemi için kıdem tazminatı tavanı 53.919,68 TL olarak belirlenmiş durumda. Uzun yıllar boyunca en üst tavan üzerinden çalışanlar için bu tutarın sınırlı kaldığına dikkat çekildi.
KAMU ÇALIŞANLARINDA İKRAMİYE AVANTAJI ANCAK YETERSİZ
Memurlar, emeklilikte hizmet süreleri ve aylık katsayı üzerinden ikramiye almaktadır. Bu durum, özel sektör çalışanlarının çoğunun sahip olmadığı toplu para alma avantajını sunmaktadır. Ancak, Erdursun, mevcut ekonomik koşullarda bu rakamların yatırım yapmak veya uzun vadeli maddi güvence sağlamak için yetersiz kaldığını ifade etti:
- 25 yıl görev yapmış bir başmüfettiş: 1.042.274 TL
- 25 yılın sonunda 1/4 kaymakam: 1.132.965 TL
- 25 yıl görev yapmış bir vali: 1.342.141 TL
BAĞ-KUR’LULAR İÇİN TOPLU PARA YOK
Bağ-Kur’lu esnaf ve serbest meslek mensuplarının emeklilikte yalnızca aylık maaş alabildiğini, toplu para uygulamasının bulunmadığını kaydetti.
ÇALIŞANLARIN GELECEK KAYGILARININ TEMEL SEBEPLERİ
Erdursun, Türkiye’de çalışanların geleceğe dair kaygılarının üç ana sebebini şu şekilde sıraladı:
- Çalışırken düşük maaş ve sınırlı tasarruf imkânı
- Emeklilikte toplu ödemenin ya hiç olmaması ya da yetersiz kalması
- Düşük emekli maaşı
Bu gibi durumların çalışanların hem bugünkü durumunu hem de gelecekteki güvenliğini tehdit ettiğini belirten Erdursun, çözümün gelir düzeyini, toplu ödeme imkanlarını ve emekli maaşlarını güçlendirecek bütüncül bir reformda yattığını ifade etti.
