Ramsar Sözleşmesi olarak bilinen Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi Sekretaryası, “2025 Sulak Alanların Küresel Durumu: Sulak Alanların Değeri, Korunması ve Finansmanı” başlıklı önemli bir rapor yayımladı.
Raporda, sulak alan kaybının tersine çevrilmesi için gereken önlemlerle ilgili güncel bilimsel ve ekonomik veriler yer alıyor. Su, gıda, geçim kaynakları ve iklim direnci sağlayan bu alanların, endişe verici bir hızla yok olduğu vurgulanıyor.
1970 yılından bu yana turbalık alanlar, nehirler, göller ve kıyı deniz ekosistemlerinin yaklaşık yüzde 22’sinin kaybolduğu ifade ediliyor. Dünya genelindeki sulak alan kaybının 411 milyon hektara ulaştığı belirtilirken, kalan alanların dörtte birinin “bozulmuş durumda” olduğu bilgisi de paylaşılmakta.
Mevcut kaybın devam etmesi halinde, 2050 yılı itibarıyla kalan sulak alanların yüzde 20’sinin daha yok olabileceği öngörülmekte. Bu durumun, yaklaşık 39 trilyon dolarlık bir ekonomik kayıba neden olabileceği ifade ediliyor.
Sulak alanların kaybının başlıca sebepleri arasında tarım alanlarının genişletilmesi, kirlilik, istilacı türler ve iklim değişikliği gibi etkenler ön plana çıkıyor. Özellikle kuraklık ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi etkilerin de bu durumu tetiklediği vurgulanıyor.
SULAK ALANLARIN İŞLEVİ
Dünya yüzeyinin yalnızca yüzde 6 ila 7’sini kaplayan sulak alanlar, tüm bitki ve hayvan türlerinin yaklaşık yüzde 40’ına yaşam alanı ya da üreme ortamı sunmaktadır.
Karbonun tutulması ve salınması süreçlerinde kritik bir rol üstlenen bu ekosistemler, atmosferdeki karbondioksit seviyelerini dengeleyerek iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir işlev görmektedir.
Ayrıca sulak alanlar, sel, kuraklık ve aşırı yağışlar gibi olağanüstü hava olaylarının etkilerini hafifletici doğal bariyerler olarak da değerlendirilmektedir.
İçme suyu temini ve gıda güvenliği açısından büyük öneme sahip olan sulak alanlar, yaklaşık 3 milyar insanın içme suyu ihtiyacını karşılayan yer altı sularını desteklemektedir. Bunun yanı sıra, dünya genelinde 3,5 milyar insanın temel besin kaynağı olan pirinç, çoğunlukla bu alanlarda yetiştirilmektedir.
