2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda grup maçları sona eriyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin ev sahipliğinde düzenlenen turnuvada, dünya çapında tanınan kulüpler mücadele ederken, gözler Türkiye’ye çevriliyor. Fakat ne yazık ki, bu yıl turnuvada Türk takımlarının yer almadığı dikkat çekiyor. Bu durum, futbolseverlerin aklında şu soruyu canlandırıyor: “Biz bu turnuvaya nasıl katılabiliriz?” Türkiye’nin futbol altyapısına bakıldığında, bu hedefin gerçekleşmesi biraz zaman alacak gibi görünüyor. Şu an için Türk futbolseverler, turnuvaya katılan Türk oyuncuları izlemekle yetinmek zorunda kalacak.
Turnuvaya baktığımızda, Avrupa’nın önde gelen kulüpleri, Güney Amerika’nın Libertadores yıldızları ve Afrika ile Asya’nın önemli temsilcileri bir araya geliyor. Toplamda 32 kulüp, kendi kıtalarını temsil ediyor. Ancak bu kulüpler arasında Türk takımlarının olmaması dikkat çekiyor. Bunun nedenine gelince, açıklaması oldukça basit ama bir o kadar da üzücü: UEFA organizasyonlarındaki başarısızlıklar ve kulüp katsayılarımızın düşüklüğü.
FIFA Kulüpler Dünya Kupası’na katılmak, basit bir davetiyeyle ya da şans eseri olmuyor. Özellikle Avrupa’dan katılmak isteyen takımların, UEFA Şampiyonlar Ligi’nde ya şampiyon olmaları ya da son dört sezon boyunca istikrarlı bir performans sergileyerek yüksek bir kulüp katsayısına ulaşmaları gerekiyor. Fakat Türk takımları son yıllarda, Avrupa’da yaz elemesinde elenerek, turnuvaya katılma şansını erken kaybediyor.
Durumu daha iyi anlamak için, Avrupa’nın 12 takım kotasına dikkat etmek gerekiyor. Her ülkeden en fazla iki takım bu yarışmaya katılabiliyor. Son dört yıl içinde Şampiyonlar Ligi şampiyonu olan takımlar, turnuvaya doğrudan katılım hakkı kazanıyor.
Örneğin, 2021 şampiyonu Chelsea ve 2023 şampiyonu Manchester City, doğrudan katılım göstererek diğer İngiliz takımlarına şans tanımadı. Bu nedenle Liverpool, Arsenal, Manchester United ve Tottenham gibi takımlar turnuvada yer alamadı. 2022 ve 2024 şampiyonu Real Madrid de doğrudan katılım sağladı. Geriye kalan 9 takım ise nasıl seçildi? Normalde şampiyonların dışında 8 takım olması gerekirken, Madrid’in iki kez kazanmasıyla bir takım daha turnuvaya katılma hakkı elde etti. Barcelona son dört Şampiyonlar Ligi’nde kötü sonuçlar aldığından, Atletico Madrid bu durumu fırsata çevirerek Nisan ayında İspanya’nın ikinci takımı olarak turnuvaya katılmayı başardı.
İtalya’dan İnter ve Juventus, Almanya’dan Bayern Münih ve Borussia Dortmund, puan sıralamasına göre turnuvaya katılmayı başardı. Portekiz takımları Porto ve Benfica da listeye dahil oldu. Ancak en büyük sürprizi Avusturya takımı RedBull Salzburg yaptı. UEFA sıralamasında 18. sırada bulunan Salzburg, turnuvaya katılma hakkı kazandı.
Peki bu nasıl gerçekleşti? Çünkü her ülkeden en fazla iki takım gönderme kuralı nedeniyle, daha üst sıralarda bulunan İngiliz, İspanyol ve Alman kulüplerinin katılım sağlamaması, 18. sıradaki takıma yol açtı. Bu durum, adeta bir piyango gibi görünüyor.
PEKİ TÜRK TAKIMLARI NE YAPMALI?
Öncelikle, Türk takımlarının Şampiyonlar Ligi’ne katılmalarında istikrar sorunu var. Genellikle şampiyon olan takımın direkt katılabildiği ve diğer takımların yaz aylarındaki play-off’larda elenmesi, istikrarı olumsuz etkiliyor. Eğer her yıl farklı bir takım şampiyon olursa ve ikinciler play-off’larda başarısız olursa, Şampiyonlar Ligi’nden gelecek puan sürekli bölünecek ve bu da kulüplerin puanlarını düşük tutacaktır.
Bir takımın son dört yılının en az üçünde Şampiyonlar Ligi’ne katılması, bunların en az ikisinde grup aşamasından çıkması ve birinde son 16’ya kalması durumunda, en yakın rakipleri zayıf sezonlar geçirirse, en kötü ihtimalle 16. sıraya kadar yükselebiliriz. Eğer bir takım son dört yılda iki kez Şampiyonlar Ligi kupasını kazanırsa, o zaman 17. ve 18. takımın da katılma şansı olabilir. Ancak her koşulda 19. takımın katılma şansı bulunmuyor.
Şu anki Süper Lig seviyesine bakıldığında, bir Türk takımının her şeyin yolunda gitmesi durumunda 4. turnuvaya katılması, en iyi ihtimalle 12 yıl alacaktır.
