Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “yakında cari fazlayı konuşacağız” açıklamalarına rağmen, Merkez Bankası’nın nisan ayı ödemeler dengesi verileri önemli riskleri gözler önüne serdi. Cari açık, yılın ilk dört ayında Orta Vadeli Program’da 2025 sonu için belirlenen hedefin üçte ikisine ulaşarak, nisan itibarıyla 20,3 milyar dolara yükseldi. Bu durum, yıl sonu hedefinden sapmanın sinyallerini vermektedir.
SİYASAL GERİLİMİN EKONOMİYE YANSIMASI DERİNLEŞTİ
Mart ayında gerçekleştirilen operasyonların ekonomik etkileri, ödemeler dengesi verilerine yansıdı. Nisan ayında rezerv kaybı hız kazanırken, yabancı yatırımcı çıkışı rekor seviyelere ulaştı. Mart ayında başlayan yerli sermaye çıkışı, nisanda artarak devam etti ve toplam sermaye kaçışı 7,9 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde yabancı portföy yatırımcıları da toplam 10,9 milyar dolarlık bir çıkış gerçekleştirdi.
REZERVLERDE TARİHİ DÜŞÜŞ
Merkez Bankası rezervlerinde bir ayda 24 milyar 988 milyon dolarlık düşüş yaşanırken, iki ayda toplam kayıp 40 milyar doları geçti. Bu, son 34 yılın en yüksek aralıksız rezerv kayıplarından biri olarak kaydedildi. Döviz rezervlerini korumaya yönelik olarak zorunlu karşılık oranlarının artırılması ve ihracatçıların döviz gelirlerinin yüzde 35’ine el konulması gibi adımlar atıldı. Ancak bu önlemlerin etkisi sınırlı kaldı.
ENERJİ FİYATLARINDAKİ ARTIŞ HEDEFLERİ ZORA SOKUYOR
İsrail ve İran arasındaki artan gerilim, enerji fiyatlarını yükseltiyor. Petrol fiyatlarındaki artış, doğalgaz ve elektrik zamlarını da beraberinde getiriyor. Enerji ithalatına bağlı olarak ödemeler dengesi üzerindeki baskı giderek artarken, enerji ve altın dışı kalemlerde 1,9 milyar dolarlık cari açık verilmesi dikkat çekiyor. Bu rakam, son beş yılın en yüksek seviyelerinden biri olarak öne çıkıyor.
ENFLASYON BASKISI YENİDEN TIRMANABİLİR
Petrol fiyatlarındaki artış ve doğalgaz ithalatındaki maliyet yükselişi, önümüzdeki aylarda akaryakıt ve doğalgaz zamlarını zorunlu hale getirecek. Bu durum, enflasyonla mücadeleyi zorlaştıracak ve tüketici fiyatlarında yeni bir yükseliş dalgası yaratabilecek. Enerji maliyetlerindeki artış, hem cari açık hedeflerini hem de enflasyon beklentilerini riske atıyor.
