Bilim insanları, gezegen oluşumuna dair mevcut teorileri sarsan önemli bir keşif gerçekleştirdi. NASA’nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (TESS) tarafından elde edilen veriler, gökbilimcilerin küçük bir yıldızın etrafında, Satürn büyüklüğünde bir gezegen tespit ettiğini ortaya koydu.
TOI-6894 adı verilen bu yıldız, Güneş’in kütlesinin yaklaşık beşte biri kadar bir kütleye sahip. Genel olarak, bu kadar düşük kütleli yıldızların çevresinde Dünya veya Mars boyutunda gezegenler bulunması beklenirken, keşfedilen TOI-6894b isimli gezegenin Satürn’den biraz daha büyük olduğu ve kütlesinin de yaklaşık yarısı kadar olduğu belirlendi.
Independent’in aktardığına göre, bu ölçümler Avrupa Güney Gözlemevi’ne ait Çok Büyük Teleskop aracılığıyla gerçekleştirildi. Bulgular, hakemli bilim dergisi Nature Astronomy’de yayımlandı. Çalışmanın başyazarı Edward Bryant, “Bu kadar küçük bir yıldızın bu denli büyük bir gezegeni nasıl oluşturabildiği sorusu, hala yanıtlanabilmiş değil.” ifadelerini kullandı.
Mevcut gezegen oluşum modellerine göre, gaz devlerinin oluşabilmesi için erken aşamada büyük miktarda maddeye ihtiyaç duyuluyor. Yıldız sistemi henüz gençken, gezegen çekirdeği hızla oluşmalı ve ardından çevresindeki gazı toplayarak dev bir atmosfere sahip hale gelmeli. Ancak küçük yıldız sistemlerinde bu sürecin gerçekleşmesi için yeterli miktarda madde bulunduğu düşünülmüyordu.
TOI-6894 sistemi bu bağlamda istisnai bir örnek teşkil ediyor. Araştırmanın ortak yazarlarından Vincent Van Eylen, “Bu bulgular, evrendeki en küçük yıldızların bile bazı durumlarda çok büyük gezegenler oluşturabileceğini gösteriyor. Bu da gezegen oluşumuna dair teorilerimizi yeniden gözden geçirmemiz gerektiğini ortaya koyuyor.” şeklinde açıklamada bulundu.
TOI-6894, şimdiye dek dev bir gezegenin gözlemlendiği en düşük kütleli yıldız olarak kayıtlara geçti. Önceki rekor sahibine kıyasla kütlesi yaklaşık yüzde 60 daha az.
Araştırma ekibi, bu istisnai sistemi daha ayrıntılı bir şekilde incelemek amacıyla James Webb Uzay Teleskobu ile yeni gözlemler yapmayı planlıyor. Bu gözlemler, gezegen oluşumunun evrensel mekanizmalarına dair önemli ipuçları sağlayabilir.
