Ankara’nın Ulus bölgesinde, gündüzleri parklarda mendil satan veya çeşitli işlerde çalışan emekliler, akşamları 200 liradan başlayan günlük ücretlerle otellerde konaklıyor. Tuvalet ve banyonun bulunmadığı bu odalar, düşük fiyatları nedeniyle daha fazla tercih ediliyor. Her katta ortak bir tuvalet mevcutken, banyo ihtiyacı için 100 lira ödemek gerekiyor.
66 yaşındaki Orhan Gürledik, 2019’dan bu yana otellerde konakladığını belirtiyor. Tek gelir kaynağının 6 bin 450 lira olan engelli maaşı olduğunu ifade eden Gürledik, geçinebilmek için mendil ve kalem satışı yapıyor. Çevresindeki esnafın da destek verdiği Gürledik, şunları dile getirdi:
“Odamda ortak kullandığımız bir lavabomuz var. Otel ortamı için bu durum ideal değil, ama terminalde kalanları bir görseniz, sokakta yatanları. Bizden daha kötü durumda olanlar da var. Bizim halimize de şükür. Ev kiraları çok yüksek, ben bu ülkenin başında olsam, kimseden kira almazdım. Herkese babasının evi gibi otursun derdim. Her şey çok pahalı; zeytin, peynir bile alamıyoruz. Serbest piyasayı kaldırmalılar, ekonomi kötü. Para var ama yetişmiyor, günlük 5 bin lira bile yetmez. Kiralar ve yaşam giderleri oldukça yüksek.”
“GÜNLÜK 350 LİRA ÖDÜYORUM, TUVALET BANYO YOK”
Ulus’taki başka bir otelde kalan 59 yaşındaki emekli memur Fatih Ayvat, 2020’de emekli olduğunda kirada yaşamaya başladığını ancak artan kiraları ödeyemediği için üç yıldır otellerde konakladığını aktardı.
Emekli maaşının kira giderlerini karşılamadığını belirten Ayvat, “Emekli maaşım 34 bin 500 lira ama en düşük kiralar 20-25 bin lira arasında. Geriye kalan 14 bin 500 lira kalıyor. Elektrik, su, ısınma gibi giderler için de 10 bin lira harcıyorum. Mutfak masraflarına hiç bir şey kalmıyor” dedi.
Daha önce birçok otelde kaldığını ifade eden Ayvat, “Ulus en ekonomik yer. Günlük 350 lira ödüyorum. Haftada bir çarşaflar değişiyor, temizlik yapılıyor ve her gün çöp toplanıyor. Ancak odamda tuvalet ve banyo yok. Her katın tuvaleti ortak ve bazen sırada beklemek zorunda kalıyoruz” diye konuştu.
ABB ÇALIŞMA YAPACAK
Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkilileriyle görüştüğünü belirten Ayvat, “Büyük ihtimalle Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı bu konu üzerinde bir çalışma yapacak. Yetkililer, mekan olarak kalacak yer olmayabilir ama sosyal faaliyetler, kurslar ve yeme içme gibi makul şeyler sunabileceklerini söylediler” dedi.
Büyükşehir Belediyesinin emeklilere yönelik etkinliklerine katıldığını belirten Ayvat, beklentilerini şöyle aktardı:
“Belediye, elinden geleni yapmaya çalışıyor ama merkezi hükümetin daha fazla imkanı var. Belediye bütçesi ile merkezi hükümetin olanakları arasında büyük fark var. Hükümetten de bu konuda önlemler almasını bekliyoruz. Özellikle İstanbul’da TOKİ’den emeklilere kiralama için ayrılan miktarın artırılması gerekiyor. TOKİ’den ayrılan dairelerin emeklilere kura ile tahsis edilmesini istiyoruz.”
“EN SON 100 LİRAYA BANYOMUZU YAPTIK, OLMAYAN SOĞUK SUYA TALİM EDECEK”
Ankara Ulus’taki otellerde bazı emekliler, iki veya üç kişilik odalarda konaklıyor. 52 yaşındaki Abdullah ve 76 yaşındaki Seyfi Güçlü, aynı odayı paylaşıyor. Odanın günlük ücreti ise 700 lira. 27 bin lira emekli maaşı alan Abdullah, “Diğerlerine bakarak çok şükür diyelim ama maaş hiçbir şeye yetmiyor. Üç öğün yemek yense 750-800 lira harcanıyor. Haftada bir kere hamama gitmek istesek 400-500 liradan ucuza hamam bulmak mümkün değil. Yemeği günlük 700 liradan hesaplasak, 16 bin lira alanların maaşı sadece yemeğe yetiyor” şeklinde konuştu.
Otele yalnızca uyumak için geldiğini belirten Abdullah, “En son kişi başı 100 liraya banyomuzu yaptık. 100 lirası olmayan ne yapacak? Ya soğuk suya talim edecek ya da kokacak” dedi.
“10 TANE ZENGİNDEN KES FAKİRE VER KARDEŞİM”
Emekli Seyfi Güçlü, 16 bin 881 lira emekli maaşı aldığını, daha önce kalp ameliyatı geçirdiğini ve şu anda şeker tedavisi gördüğünü anlattı. Güçlü, “Bir buçuk aydan beri burada kalıyorum, daha önce başka bir otelde kalıyordum ama orası 1500 lira olduğu için burayı tercih ettim” dedi. Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkililerinin kendilerini ziyaret ettiğini söyleyen Güçlü, “Otelde kalanlara destek olacaklarını söylediler. Belediyenin kartını vereceklerini tahmin ediyorum” ifadesinde bulundu.
Emekli olabilmek için 25 sene prim ödediğini belirten Güçlü, şunları ekledi:
“Emekliler zor durumda, evi olmayan, kira ödeyenler perişan. Eğer birikimi ve evi olanlar bile zorlanıyor. Artık en büyük para 20 TL’nin işini görüyor. Devlet herkese yardım ediyor ama emeklilere yeterince destek yok. 16 milyon emekli var ve kimse onlara destek olmuyor. Ben sağ görüşlü bir insanım. 3-5 zengine çok imkan tanınıyor, onlardan kesip fakirlere, emeklilere vermek lazım. Bunlar da bu milletin çocukları. Devlet kesesinden vermiyor, bizim verdiğimiz parayı bize geri veriyor.”
