Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, son bir yıl içerisinde öldürülen gazetecilerin neredeyse yarısının (%43) Gazze’de, İsrail ordusunun ateşi altında hayatını kaybettiğini bildirdi. 1 Aralık 2025 tarihi itibarıyla dünya genelinde öldürülen, tutuklanan ve kaybolan gazetecilerin durumuna dair yaptığı açıklamada RSF, 1 Aralık 2024’ten bu yana mesleği gereği 67 medya çalışanının öldüğünü, 503’ünün ise hâlâ tutuklu olduğunu aktardı.
BRUTTİN: HÜKÜMETLERİN GAZETECİYİ KORUMA CESARETİ AZALDI
Dünya genelinde gazetecilerin öldürülmesinde cezasızlık olgusuna dikkat çeken RSF Genel Direktörü Thibaut Bruttin, çatışma bölgelerinde gazetecilerin yeterince korunamamasıyla ilgili hükümetler ve uluslararası kuruluşları eleştirdi:
“Gazetecilere yönelik nefretin sonu budur! Bu nefret, 2025 yılında 67 gazetecinin ölümüne yol açtı; bu gazeteciler, kaza ya da dolaylı etkiler nedeniyle değil, doğrudan gazetecilik faaliyetleri nedeniyle hedef alındılar. Medya eleştirisi meşrudur ve bu sosyal işlevin sürdürülmesi için bir güç kaynağı olmalıdır. Ancak, silahlı güçler ve suç örgütleri tarafından sürdürülen gazetecilere yönelik nefrete karşı dikkatli olunmalıdır. Cezasızlığın sonuçları da işte budur: Uluslararası kuruluşların, çatışma bölgelerinde gazetecilerin korunmasını sağlamak için gerekli hukukun uygulanmasında başarısızlık göstermesi ve hükümetlerin koruma politikalarını uygulama cesaretinin azalmasıdır. Tarihin tanıkları olan gazeteciler, zamanla ikincil kurbanlar, rahatsız edici tanıklar, takas araçları ve diplomatik oyunlarda piyonlar haline geldiler. Gazetecilik, bir yaşamı feda etme değil, hayatın çalınmasıdır; gazeteciler ölmez, öldürülürler.”
TÜRKİYE: 20 TUTUKLAMA, ÜÇ EV HAPSİ, ONLARCA ADLİ KONTROL!
Türkiye’de, Fatih Altaylı ve Merdan Yanardağ gibi isimlerin de aralarında bulunduğu 20’yi aşkın gazeteci ve çizerin hapse girdiğini, üçünün hâlâ tutuklu olduğunu bildiren RSF Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, gazetecilerin tutuklanma yöntemlerinin ve suçlamalarının ciddi bir endişe kaynağı olduğunu vurguladı.
Önderoğlu, özgürlükten mahrum bırakma durumlarının yanı sıra üç gazetecinin ev hapsine alındığını ve onlarca habercinin de adli kontrol (yurtdışına çıkış yasağı veya imza yükümlülüğü) altında tutulduğunu belirtti.
“Türkiye’de kronik gazeteci tutukluluğu, yılsonu verileri açısından birçok ülkeye göre dikkat çekici olmayabilir. Ancak, adli kontrol ve ev hapsinin eklenmesiyle birlikte, gazetecileri fiziksel olarak özgürlüklerinden mahrum eden, hukuka aykırı ve yıldırma amaçlı siyasi uygulamaların yaygınlığı daha da belirgin hale gelmektedir. Kamuoyuna haber ulaştıranlar daha fazla kriminalize edilemez.”
İSRAİL, MEKSİKA, UKRAYNA, SUDAN…
RSF, son 12 ayda öldürülen gazetecilerin %43’ünün İsrail ordusu tarafından Gazze’de öldürüldüğünü belirtirken, Ekim 2023 itibarıyla İsrail ordusunun en az 65’i görev başındayken olmak üzere 220’ye yakın habercinin yaşamına son verdiğini duyurdu.
Ukrayna’da Rus ordusunun hem ulusal hem de uluslararası medya temsilcilerini hedef almayı sürdürdüğünü hatırlatan RSF, Sudan’ın da meslek için tehlikeli bir savaş alanı haline geldiğini vurguladı.
RSF’ye göre, Meksika’da gazetecilere yönelik cinayetlerin organize suç örgütlerinden kaynaklanan bir artış gösterdiği kaydedildi. Claudia Sheinbaum’ın bir yıl önce ülkenin başına geçmesine rağmen, RSF’ye verdiği taahhütlere rağmen, 2025 yılı Meksika için son üç yılın en ölümcül yılı oldu. Ülkede dokuz gazeteci öldürülerek, gazeteciler için dünyanın en tehlikeli ikinci ülkesi konumuna düştü. Bu durum, Latin Amerika’nın giderek Meksikalılaşmasıyla daha da yaygınlık kazanmaktadır: Amerika kıtası, dünyada öldürülen gazetecilerin %24’ünü barındırıyor.
Bu yıl, ulusal gazetecilerin en yüksek bedeli ödediği bir dönem oldu; yalnızca iki yabancı gazeteci, kendi ülkelerinin dışında görev yaparken hayatını kaybetti: Ukrayna’da Rus insansız hava aracının saldırısında ölen Fransız foto muhabiri Antoni Lallican ve Honduras’ta öldürülen El Salvadorlu gazeteci Javier Hércules. Diğer gazetecilerin tamamı, kendi ülkelerinde haber yaparken yaşamlarını yitirdi.
EN ÇOK TUTUKLU GAZETECİ ÇİN, RUSYA VE MYANMAR’DA
Ancak ölüm olaylarının yanı sıra, gazeteciler birçok başka ihlale de maruz kalmaktadır. 1 Aralık 2025 itibarıyla 47 ülkede 503 gazeteci tutukludur. Dünyanın en büyük gazeteci hapishanesi olan Çin’de 121 gazeteci bulunurken, en fazla yabancı gazeteciyi (26 Ukraynalı) tutuklayan Rusya (48) ve Myanmar (47) en yüksek oranlara sahip ülkeler arasında yer alıyor. En çok yabancı gazeteciyi tutuklayan ülkeler arasında Rusya’nın ardından İsrail (20) gelmektedir.
Ayrıca, Beşar Esad rejimi altında devrilmesinin ardından tutuklanan veya kaybolan birçok muhabir hâlâ bulunamamaktadır. Bu durum, Suriye’yi dünya genelinde en fazla kaybolan medya çalışanına sahip ülke yapmaktadır; toplam kayıpların dörtte biri burada tespit edilmiştir.
