CHP Tokat Milletvekili Kadim Durmaz, hükümetin tarım politikalarına yönelik sert eleştirilerde bulundu. İktidarın 2023 yılında yayımladığı 3 yıllık tarımsal kredi planına ilişkin olarak, “İlk yıl dolmadan çark ettiğini” ifade eden Durmaz, sübvansiyonlu kredilerde faiz indirim oranlarının düşürülmesi ve kredi limitlerinin sabit tutulmasının çiftçiyi ciddi bir mali krize sürükleyeceğini vurguladı. Durmaz, bu durumun çiftçinin devlete olan güvenini sarsarak, üretim motivasyonunu olumsuz etkileyeceğini belirtti.
‘ÜRETİCİ KREDİYİ TAKLA BİLE ATTIRAMIYOR’
Durmaz, 30 Aralık 2023 tarihli Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile tarım kredilerinin 2024-2026 yılları arasında geçerli olacağının belirtildiğini hatırlatarak, “İlk yıl dolmadan faiz destek oranlarını azaltmak ve kredi üst limitlerini sabit tutmak çiftçiyi yalnız bırakmaktır” dedi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, tarımsal kredi hacminin 2024 Ağustos’ta 855 milyar TL, 2025 Ağustos itibarıyla ise 1 trilyon 248 milyar TL’ye çıktığını söyleyen Durmaz, “Kredi miktarları yüzde 45,9 artarken limitlerin yerinde sayması, çiftçinin borcunu çevirememesi anlamına gelir. Üretici artık krediyi takla bile attıramıyor” şeklinde konuştu. Ayrıca, Ziraat Bankası’na Hazine tarafından ödenen faiz indirim zararının 2024’te 87 milyar TL, 2025’te ise 160 milyar TL’ye ulaşacağını, ancak 2026 bütçesinde artış oranının yalnızca yüzde 37,5’te kaldığını belirterek, “Bu tablo, çiftçinin kullandığı kredinin maliyetinin doğrudan artacağı anlamına geliyor. Faiz desteği azalırken, yük çiftçinin sırtına biniyor. Bu, üretimi baltalayan bir politikadır” değerlendirmesini yaptı.
‘ÇİFTÇİNİN SESİ DUYULMALI’
Üre gübresinin bir yılda yüzde 75, DAP gübresinin yüzde 51, kompoze gübrenin yüzde 49, besi yeminin yüzde 35 ve süt yeminin ise yüzde 31 zamlandığını belirten Durmaz, “Ekonomik krizin en ağır yükünü yine çiftçi çekiyor. Devlet, üretimi teşvik etmek yerine faiz desteğini kısıyor. Bu durum, gıda güvenliğine, kırsal istihdama ve milli ekonomiye büyük bir darbedir. Hükümet, 2023 tarihli kararnamedeki taahhüdüne bağlı kalmalı ve çiftçiye güven vermelidir. Tarımsal kredilerdeki bu düzenleme yeniden gözden geçirilmeli, üreticiye nefes aldıracak bir model acilen uygulanmalıdır. Çiftçimizin sesi duyulmalı. Tarımsal planlama, sürekli değişikliklerle değil, uzun vadeli istikrarla gerçekleştirilmelidir. Kredilerdeki bu geriye gidiş, tarımın geleceğini tehdit ediyor. Üretim yapanı cezalandırmak değil, desteklemek devletin görevidir” dedi.
