1970’lerin sonlarında genç bir kadın olarak, Sanae Takaichi, üniversite eğitimi için Batı Japonya’daki ailesinin evinden günde altı saat otobüs ve trenle seyahat ediyordu. Heavy metal müziği ve Kawasaki motosikletlerine olan tutkusu, evden ayrılma isteğiyle birleşiyordu. Ancak annesi, onun evde kalmasını ısrarla istiyor ve evlenmeden önce pansiyonda kalmasını yasaklıyordu. Başbakan Takaichi, 1992 tarihli anılarında “Kendi şatomun olmasını hayal ediyordum” şeklinde yazmıştı.
TAKAICHI’NİN ARKA PLANI
Şu anda 64 yaşında olan Takaichi, Japonya’nın orta kesiminde yer alan Nara Eyaleti’nde dünyaya geldi. Japonya’nın üst düzey siyasetinde dikkat çeken bir figür olarak, köklü bir siyasi aileden gelmemesiyle öne çıkıyor. Annesi yerel polis teşkilatında çalışırken, babası otomotiv yan sanayi sektöründe görev yapıyordu. Takaichi, ilk kez 1993 yılında parlamentoya seçildi.
Kobe Üniversitesi’nde eğitim alan Takaichi, burada davul çalmış ve motosiklet kullanmıştı. Mezuniyetinin ardından ABD’de, Colorado’dan Demokrat Kongre Üyesi Patricia Schroeder ile staj yapma fırsatı buldu.
SİYASETTE YÜKSELİŞİ
2000’li yıllarda Takaichi, daha sonra uzun süre başbakanlık koltuğunda oturan Shinzo Abe ile yakın bir ilişki kurdu. Abe, 2022 yılında hayatını kaybetmeden önce görevinden ayrılmıştı. Takaichi, Abe gibi Japonya’nın pasifist anayasasını değiştirmeyi destekleyen nadir politikacılardan biridir.
Japonya’daki az sayıdaki kadın liderden biri olarak, yüksek düzey hükümet görevlerine yükselmeyi başardı. Ekonomik güvenlik, içişleri ve iletişim bakanlıklarında görev yaptı ve 2021 ile 2024 yıllarında Liberal Demokrat Parti (LDP) liderliği için yarıştı.
Bu ayın başlarında, dört erkek rakibini geride bırakarak LDP liderliği görevini üstlendi. Salı günü gerçekleştirilen olağanüstü parlamento oturumunda yapılan oylama ile de başbakanlık koltuğuna oturdu.
POLİTİK GÖRÜŞLERİ
Takaichi, Çin’in askeri ve ekonomik etkisini artırma çabalarına karşı çıkmakta ve Japonya’nın savunma kapasitesinin güçlendirilmesi gerektiğini savunmaktadır. Ayrıca, düşük faiz ve geniş hükümet harcamalarını kapsayan “Abenomics” politikalarına güçlü bir destek vermektedir.
Seçim kampanyasında göçmen karşıtı duygulardan yararlanmış ve Japonya’nın yabancılarla ilgili konuları denetleyecek bir “komuta merkezi” kurulması gerektiğini dile getirmiştir. Doğduğu Nara’daki turistik alanlarda, turistlerin deerlere zarar vermesi ve kutsal tapınak kapılarında egzersiz yapmalarını eleştirmiştir.
Takaichi, Abe ve diğer sağcılarla birlikte, Japonya’nın II. Dünya Savaşı’ndaki suçlarının abartıldığını iddia ediyor. Tokyo’daki Yasukuni Tapınağı’nı sık sık ziyaret eden Takaichi, burayı savaşta ölen Japonlar ve savaş suçlularını anan bir yer olarak değerlendiriyor; bu durum, Çin ve Güney Kore ile tarihle ilgili gerilimlerin odağı haline geliyor.
LDP liderliğini kazandıktan sonra, tapınağı “savaşta ölenleri teselli eden bir mekan ve barış tapınağı” olarak tanımladı. Ancak, tapınağı ziyaret etmeye devam edip etmeyeceği konusunda net bir açıklama yapmadı.
KADIN HAKLARINA BAKIŞI
Takaichi, feministlerin eleştirilerine maruz kalarak, kadın haklarını zayıflatma yönünde politikalar desteklemekle suçlanmaktadır. Örneğin, evli çiftlerin aynı soyadı kullanmasını zorunlu kılan yasayı değiştirmeye karşı çıkmıştır. Bununla birlikte, kadınlara yönelik sağlık hizmetlerini genişletme çabaları bulunmaktadır ve kabinesinde kadınlara daha fazla yer verme taahhüdünde bulunmuştur. Önceki kabinede, 20 üyeden yalnızca ikisi kadın olarak görev yapıyordu. Şuan parlamentoda kadınların temsili yaklaşık beşte bir oranında bulunmaktadır.
THATCHER’I ROL MODEL OLARAK GÖRÜYOR
Takaichi, eski Britanya Başbakanı Margaret Thatcher’ı sık sık rol modeli olarak göstermektedir. Bir dönem Thatcher’ın anı kitabını “hazinem” olarak nitelendirmiştir.
KARŞILAŞTIĞI ZORLUKLAR
Takaichi, LDP’nin son seçimlerdeki kayıplarının ardından partiyi yeniden güçlendirmek zorunda kalacak. Bu süreçte, gündemini hayata geçirmek için diğer siyasi gruplardan destek alması gerekecek. LDP liderliğini kazandıktan sonra, partinin 26 yıldır ana koalisyon ortağı olan Komeito’nun desteğini kaybetti; bu nedenle merkez sağ bir grup olan Japan Innovation Party ile iş birliği yapmak durumunda kaldı.
Görev süresinde, artan gıda fiyatları, durgun ücretler, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki askeri güçlenmesi ve Japonya’nın yaşlanan nüfusunun yarattığı baskılar gibi sorunlarla ilgilenmesi bekleniyor. Ayrıca, önümüzdeki hafta Japonya’yı ziyaret etmesi beklenen ABD Başkanı Trump ile ilişkileri yönetmesi gerekecek. İki ülke halen ticaret anlaşmasının detaylarını görüşmeye devam ediyor.
Takaichi, Japon halkı için çalışacağı sözünü verdi:
“İş ve özel hayat dengesinden vazgeçeceğim,” dedi. “Alçakgönüllü olacağım.”