Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 1 Ekim tarihinden itibaren başlattığı çalışmalarla birlikte 9 ay 20 günlük yoğun bir yasama dönemini tamamlayarak tatile girdi. Bu yasama yılı, başlangıcından itibaren Türkiye tarihinde önemli gelişmelere sahne oldu.
BAHÇELİ, DEM PARTİLİLERLE TOKALAŞTI
28’inci dönemin üçüncü yasama yılının açılışının yapıldığı 1 Ekim 2024 tarihinde MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Genel Kurul Salonu’na girdiği sırada DEM Partili yöneticilerle tokalaşarak dikkat çekti.
Böyle bir tokalaşma, hem kamuoyunu hem de DEM Partilileri şaşırtırken, Bahçeli’nin gerçekleştirdiği bu jestin ardından sürpriz adımları da gelmeye devam etti.
MHP LİDERİNDEN PKK ELEBAŞI ÖCALAN’A ÇAĞRI
MHP’nin grup toplantısında, 22 Ekim 2024’te Bahçeli’nin yaptığı “Terörist başının tecridi kaldırılırsa, gelsin TBMM DEM Parti grup toplantısında konuşsun, terörün tamamen bittiğini örgütün lağvedildiğini haykırsın” açıklaması, ilerleyen günlerde birçok gelişmeyi tetikledi.
Bu önemli tarihten sonra, DEM Partili Sırrı Süreyya Önder ile Van Milletvekili Pervin Buldan’ın yer aldığı heyet, İmralı Cezaevi’nde terör örgütü lideri Abdullah Öcalan’ı ziyaret etti.
Öcalan’ın 27 Şubat 2025 tarihinde yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” başlıklı silah bırakma çağrısı, 12 Mayıs 2025 tarihinde PKK’nın kongresini toplayarak silah bırakma ve fesih kararı almasına neden oldu.
Bu gelişmelerin ardından Bahçeli, TBMM’de bir komisyon kurulması çağrısında bulundu. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, siyasi partilerle görüşerek komisyonla ilgili hazırlıklara başladı.
İktidar tarafından “Terörsüz Türkiye” olarak adlandırılan süreç devam ederken, Sırrı Süreyya Önder, 3 Mayıs 2025 tarihinde kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Bu süreçte Bahçeli’nin 4 Şubat’ta kalp kapağı ameliyatı geçirdiği duyuruldu ve 24 Haziran’da grup toplantısına katıldı.
32 KANUN ÇIKARILDI
TBMM Başkanlığına 28. Yasama Dönemi’nin 3’üncü yılında toplamda 822 kanun teklifi, 13 bin 674 yazılı soru önergesi, 43 genel görüşme önergesi ve 1141 Meclis Araştırması önergesi sunuldu.
TBMM Genel Kurulu’nda Öğretmenlik Mesleği Kanunu, Siber Güvenlik Kanunu, İnfaz Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu da dahil olmak üzere toplam 32 kanun kabul edildi.
EYLEMLERE YOL AÇAN KANUN TEKLİFLERİ
Çıkarılan yasalar arasında en fazla tartışma yaratan Öğretmenlik Mesleği Kanunu, İklim Kanunu ve İnfaz Kanunu oldu. Öğretmenlik Mesleği Kanun Teklifi üzerine yapılan görüşmelerde “Yeni bir vesayet tesis ediliyor” gerekçesiyle geniş çaplı eylemler düzenlendi. Bu düzenleme ile birlikte Milli Eğitim Akademisi kuruldu.
Çevre örgütlerinin tepkilerine yol açan Türkiye’nin ilk İklim Kanunu, doğayı değil sermayeyi koruduğu iddialarıyla eleştirildi. Muhalefet partilerinin itirazları sonucunda görüşmelere bir süre ara verilmesine rağmen, İklim Kanunu teklifi Genel Kurul’dan geçerek yasalaştı.
İnfaz düzenlemesine ilişkin kanun teklifi de tartışma konusu oldu. Kovid döneminde çıkarılan kanundan faydalanamayanların da kapsanacağına dair açıklamalara rağmen, sunulan teklifte dar bir kapsam belirlendi. Terör örgütü PKK ve FETÖ hükümlülerini kapsayan düzenlemenin üzerinde anlaşma sağlanamaması üzerine, sadece hasta ve yaşlı hükümlülere yönelik şartlı salıverme düzenlemesi yapıldı.
Kurban Bayramı’na yetiştirilen ve kamuoyunda “10. yargı paketi” olarak bilinen kanun, Resmi Gazete’de 4 Haziran’da yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu düzenlemeden 20 bin kişinin yararlandığı belirtildi.
Çıkarılması planlanan diğer kanun tekliflerinin yetişmemesi üzerine TBMM’nin çalışma süresi 31 Temmuz’a kadar uzatıldı. Zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasına dair teklif, kamuoyundaki tepkilere rağmen yasalaştı. Muğla’dan gelen köylüler, kanun teklifinin geri çekilmesi için TBMM’nin yakınındaki parklarda nöbet tutarak basın açıklamaları yaptı.
Açlık grevine de başlayan köylülerin ve muhalefetin tepkilerine rağmen, TBMM Genel Kurulu’nda tansiyon zaman zaman yükseldi ve teklif yasalaştı.
Hükümetin belediyelere yönelik operasyonları ve kayyum atamaları, komisyonlarda ve Genel Kurulda protestolarla karşılandı. İçişleri Bakanlığı bütçesinin görüşmeleri sırasında CHP’nin kayyum atamalarına gösterdiği tepki ön plana çıktı.
ETKİ AJANLIĞI DÜZENLEMESİ GERİ ÇEKİLDİ
Öte yandan, kamuoyunda “etki ajanlığı” olarak bilinen düzenleme de büyük tartışmalara yol açtı. Muhalefetin tepkileri üzerine AKP, bu düzenlemeyi kanun teklifinden çıkardı. Teklif, “devletin güvenliği veya siyasal yararları aleyhine suç işleyenlere” yönelik yeni bir suç tanımı getiriyordu.
Bu düzenleme ile “devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda suç işleyenler” hakkında üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası öngörülüyordu.
AKP, bu düzenlemenin muhalefetle görüşülerek yeniden getirileceğini açıkladı. Ancak, sonrasında herhangi bir düzenleme yapılmadı.
GÜLİZAR BİÇER KARACA’NIN CAN ATALAY İLE İLGİLİ AYM KARARINI OKUTMASI KRİZE YOL AÇTI
TBMM’de tartışmalara neden olan bir başka konu, o dönemdeki TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca’nın, Gezi Parkı davası hükümlüsü Can Atalay ile ilgili Anayasa Mahkemesi kararını Genel Kurulda okutması oldu. Bu durum AKP’lilerin tepkisini çekti ve TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, yetkilerini kullanarak Genel Kurul’u kendisi yönetti.
MECLİS BAŞKANLIĞI, KOMİSYON VE PARTİLERİN GRUP YÖNETİMLERİ İÇİN SEÇİM…
TBMM’nin 28’inci Dönem 3. Yasama Yılı’nda Meclis İç Tüzüğü gereği, TBMM Başkanı, Başkanlık Divanı ve ihtisas komisyonları ile partilerin grup yönetimlerinde seçimler gerçekleştirildi.
Numan Kurtulmuş, ikinci kez TBMM Başkanı olarak seçilirken, hayatını kaybeden Sırrı Süreyya Önder’in yerine Pervin Buldan yeni TBMM Başkanvekili oldu. Gülizar Biçer Karaca’nın yerine ise CHP’li Tekin Bingöl seçildi. AKP’den Bekir Bozdağ ve MHP’den Celal Adan ise görevlerine devam etti.
Komisyonlarda ise Dijital Mecralar Komisyonu Başkanlığı’na Nazım Elmas, Anayasa Komisyonu Başkanlığı’na ise Gelecek Partisi’nden istifa eden Serap Yazıcı Özbudun seçildi.
