2024-25 sezonunun sonunda Liverpool FC, Premier Lig tarihindeki ikinci ve toplamda yirminci şampiyonluğunu kazanarak büyük bir başarıya imza attı. Liverpool’a duyulan hürmet, özellikle 70’li yıllara tanıklık edenler için bir gönül borcu olarak kabul edilebilir. Bu futbol şehri ve kırmızılı takım, hatırlanmaya değer bir geçmişe sahiptir.
Freddy O’Connor tarafından 1986 yılında kaleme alınan “Liverpool, It All Came Tumbling Down” (Brunswick Printing & Publishing Co. Ltd) adlı eser, İngiliz futbolunun efsanevi Liverpool takımının ve şehrinin tarihini derinlemesine anlatmaktadır. Bu kitap, hüzünlü bir hikaye sunar ve okuyanları derin bir duygusal yolculuğa çıkarır.
Kitapta yer alan bilgiler, Liverpool’un geçmişte nasıl bir liman kenti olduğuna ve Beatles grubunun doğduğu yere dair nostaljik anekdotlara yer verir. Ancak, tersanelerin kapanması ve liman işçiliğinin sona ermesiyle birlikte, şehir yoksulluk ve işsizlik girdabına sürüklenmiştir. Mersey Nehri kıyısında yer alan Liver Bird, şehrin simgesi haline gelmiş ve tarihi binaların üzerinden şehre koruyuculuk yapmaktadır. Aynı zamanda Gerry and the Pacemakers’ın 1963 yapımı “You Will Never Walk Alone” şarkısı, Liverpool takımının marşı haline gelmiştir. 497 bin nüfuslu bu şehir, eski görkemli görüntüsünden uzak olsa da, tüm olumsuzluklarına rağmen yaşanası bir yer olarak kendini göstermektedir. Beatles müzesini ziyaret etmeden Liverpool’dan ayrılmak mümkün değildir.
***
Bir cumartesi sabahı, Albert Docks’taki otellerden birinde uyandıktan sonra, İngilizlerin geleneksel kahvaltısının ardından yapacağınız yürüyüşte, kırmızı formalara bürünmüş Liverpool sakinleri sizi karşılayacaktır. Bu şehir, futbol tutkusunun en yoğun yaşandığı yerlerden biridir. Bazı insanlar Everton (mavi) sevdalısı, diğerleri ise Liverpool (kırmızı) taraftarıdır. Futbol, bu şehrin kalbinde yaşamaktadır ve kendilerine has aksanlarıyla konuşan insanlar, yaşları ne olursa olsun, bu tutku etrafında birleşmektedir. Zamanla, siz de Liverpool taraftarlarının söylediği “You Will Never Walk Alone” şarkısının sözlerini ezberleyebilirsiniz. Maç günlerinde, Liverpool ve Everton taraftarları yan yana oturabilir ve tribünlerde bu şarkı yankılanır. Bu şarkı, futbolun ruhunu en iyi yansıtan eserlerden biridir.
***
Öğle saatlerine yaklaştığınızda, ayaklarınız sizi şehir merkezindeki Lime Street tren istasyonuna yönlendirecektir. Kırmızı formalı taraftarların akın akın çıktığı bu istasyonda, futbol şehrinin büyüsüne kapılmamak elde değildir. Liverpool FC’nin sevgi dolu atmosferi, futbol tutkusuna sahip olmayanları bile etkisi altına alır. Şehrin kırmızı formalı insanlarının arasına karıştığınızda, durmak zorlaşır. Bu deneyimi yaşamak, Liverpool’un ruhunu anlamanın en iyi yollarından biridir.
Yarım saatlik bir yürüyüşün ardından, “Anfield” bölgesindeki o muhteşem stadyum sizi beklemektedir. 1892 yılında inşa edilen ve günümüzde 61.276 kapasiteye sahip olan Anfield, İngiltere’nin en büyük beşinci futbol mabedi olma özelliğini taşımaktadır. Stadyumun ana girişinde yer alan Shankly Gates, 15 Nisan 1989’da, Sheffield Hillsborough Stadı’nda yaşanan trajedide hayatını kaybeden 96 Liverpool taraftarının anısına yapılmış bir anıttır. Orada durup, anıttaki isimlere göz atmak, o günün acısını yeniden hissetmek kaçınılmazdır. Bu isimlerden bazıları, çok genç yaşta hayata veda etmiştir. O anıtın önünde dururken, bu şehrin futbol sevgisinin derinliğini anlamak mümkündür.
Stadyumda yerinizi alırken, gözleriniz dünyanın en bilinen tribünlerinden biri olan “Kop” tribününe takılacaktır. Kırmızı formalı taraftarlar, tribünde coşkuyla şarkılarını söyleyeceklerdir. “Kop” tribünü, Shankly’nin çocuklarını her zaman selamlayarak, futbol tarihindeki yerini korumaktadır.
***
William Bill Shankly, 2 Eylül 1913’te İskoçya’nın Glenbuck şehrinde doğmuş, yoksul bir ailenin çocuğudur. Futbolculuk kariyerine Patrick Thistle takımında başlamış, İkinci Dünya Savaşı sırasında kesintiye uğramıştır. 1949 yılında Carlisle United ile antrenörlük kariyerine adım atmış ve sonunda 1959 yılında Liverpool’un başına getirilmiştir. Shankly’nin gelişi, Liverpool’u adeta yeniden doğurmuştur. 1965-1966 sezonunda takımı İngiltere şampiyonu yaparak, hem İngiliz hem de Avrupa futbolunda büyük bir etki yaratmıştır. 1970 yılında emekli olan Shankly, 1981’de aramızdan ayrıldığında, tüm şehir onu derin bir sevgiyle anmıştır. Ölümünden sonra açılan “Shankly Lives Forever” flaması, her maçta dalgalanarak onun hatırasını yaşatmaktadır.
***
Maç sonrası tribünlerden ayrılırken, yaşadığınız futbol festivali hafızanızda kalacaktır. “You Will Never Walk Alone” şarkısı yankılanırken, bu eşsiz futbol mabedini görmenin verdiği mutluluğu hissedeceksiniz. Ve belki de Shankly Gates’in yanındaki anıtta yazılı olan isimleri düşünerek, futbolun hayatınızdaki yerinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anlayacaksınız. Şankly’nin dediği gibi, “Futbol hayat memat meselesi değildir, ondan çok, çok daha önemlidir.”
