Doğalgaz fiyatlarına yapılan zamlar, sanayi tüketicileri için ortalama yüzde 7.86, konut tüketicileri için ise ortalama yüzde 24.6 oranında gerçekleşti. Eski Merkez Bankası Başekonomisti Hakan Kara, enflasyonla mücadele amacıyla faiz oranlarının yüzde 50’ye çıkarıldığı Mart 2024 tarihinden itibaren doğalgaz fiyatının yüzde 149 oranında artırıldığını vurguladı.
‘GÖREV ZARARI’ UÇMUŞTU!
Son günlerde bütçeden BOTAŞ’a yapılan “görevlendirme gideri” ödemelerinde ciddi bir artış gözlemleniyordu. Bütçede “görevlendirme gideri” olarak ifade edilen “görev zararları” çerçevesinde BOTAŞ’a ocak ayında 35 milyar lira, nisan ayında 10 milyar lira, mayıs ayında ise 34.4 milyar lira aktarımı yapıldı. Böylece, BOTAŞ’a 5 ay içinde bütçeden yapılan toplam aktarım 79.4 milyar liraya ulaştı. Bu aktarımlar sonucunda doğalgaza zam yapılması beklentisi oluşmuştu.
DİKKAT ÇEKEN ZAMANLAMA
Zamların temmuz ayında yapılması dikkat çekici bir durum olarak öne çıktı. Eğer zam daha önceki aylarda gerçekleştirilmiş olsaydı, enflasyon üzerindeki etkisi nedeniyle memur, işçi ve emeklilerin yılın ikinci yarısında alacakları maaş, ücret ve aylık artışlarında önemli bir rol oynayacaktı. Zira memur ve memur emeklileri, 6 aylık enflasyon verilerine dayanarak enflasyon farkı alıyor. İşçilerin ücret artışları da 6 aylık enflasyona göre belirleniyor. Doğalgaz zammının temmuzda yapılması, yılın ilk 6 ayındaki enflasyon verilerine göre hesaplanan memur, işçi ve emeklilere yapılacak artışları etkilemeyecek. Ocak-haziran dönemi enflasyon verileri bugün açıklanacak ve böylece memur, işçi ve emeklilere yapılacak artışlar netlik kazanacak.
ENFLASYONU ARTIRACAK
Özellikle sanayi alanında kullanılan doğalgaza yapılan zam, maliyetlerin artmasına yol açacağı için fiyatların ve dolayısıyla enflasyonun yükselmesine neden olacak. Ayrıca, konutlara yönelik yüksek oranlı zam için yaz aylarının tercih edilmesi de dikkat çekiyor; zira yaz ayları, konutlarda doğalgazın en az kullanıldığı dönemdir. Bu zam, yurttaşlar tarafından sonbaharda kaloriferlerin yanmaya başlamasıyla daha fazla hissedilecektir.
ELEKTRİK FİYATLARI
Diğer yandan, bütçeden Elektrik Üretim AŞ’ye (EÜAŞ) yapılan “görevlendirme gideri” ödemeleri de artış göstermekte. 5 ay içinde EÜAŞ’a bu kapsamda toplam 85.6 milyar lira aktarıldı. Bu önemli aktarımın önümüzdeki günlerde elektrik fiyatları üzerinde de etkili olabileceği ifade ediliyor.
